“Саарал” ардчилалтай Монгол
Анхаарууштай нь, бүс нутгийнхаа хэмжээнд зөвхөн манай улс сонгуулийн ардчилсан дэглэмээс “саарал бүс” рүү шилжсэнийг онцолсон байна. Өөрөөр хэлбэл, бид ардчиллаас аажмаар алсарч, ардчилсан бус дэглэм рүү ч халтирч мэдэх, тодорхойгүй, дундын бүсэд орчихож. “Саарал бүс” хэмээх ангиллыг энэ удаагийн тайланд анх танилцуулж буй бөгөөд манайхаас гадна Замби, Мексик, Малайз, Кени, Индонез, Албани зэрэг 12 орныг багтаажээ.
2024-03-12
“Самбарын сонгууль”-иас салах нь
Үүнээс гадна нэгдсэн самбарыг сум, дүүргийн Засаг дарга бэлтгэж, байршуулах ажлыг нь ч зохион байгуулах юм. Үнэгүй байршуулна гэсэн үг бөгөөд нэр дэвшигчид зурагт хуудсанд санаа зовох шаардлагагүй, тэд самбартай холбоотой зардал гаргахгүй. Өмнө нь зурагт самбарыг нийтийн эзэмшлийн гудамж, талбай, олон нийтийн газарт үнэ төлбөргүйгээр байрлуулах байршлыг тухайн сум, дүүргийн ИТХ-ын төлөөлөгчид тогтоож, нийтэд мэдээлэх үүрэг хүлээж байв. Нэгдсэн самбар хийх нэг бүрийн зардал нь хоёр сая төгрөгөөс давахгүй гэж холбогдох байгууллагуудаас тооцсон юм билээ.
2024-03-06
“Эрүү шүүлтээс урьдчилан сэргийлэх нэгжийг ХЭҮК-ын Тамгын газарт харьяалуулахгүй”
Мөн уг хуулийн дагуу эрүү шүүлтээс урьдчилан сэргийлэх асуудал эрхэлсэн гишүүнд туслах чиг үүрэгтэй орон тооны нэгж ажиллах ёстой. Эл нэгжийн даргыг томилж, чөлөөлж байгаа одоогийн зохицуулалтыг дэмжин бататгах зохицуулалт оруулжээ. Өөрөөр хэлбэл, уг нэгж нь Хүний эрхийн үндэсний комиссын Тамгын газарт харьяалагдаж байгааг болиулж, хараат бус байдлыг бүрэн хангахаар тусгасан байна. Үүнээс гадна эрүү шүүлтээс урьдчилан сэргийлэх асуудал эрхэлсэн гишүүн тангараг өргөх, шаардлага бичих зэрэг эрх зүйн зохицуулалтыг хуульчлаагүй байгааг нэмэлтээр оруулжээ.
2024-03-05
Тойргийг томсгосон тогтоолыг Цэц шүүх үү
Парламент өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сарын 21-нд буюу “нүүрсний сонсгол”-д олон нийт анхаарал хандуулсан үеэр УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуулийн тойрог байгуулах, тойргийн мандатын тоо, дугаар, нутаг дэвсгэр, төвийг тогтоох тухай 112 дугаар тогтоол баталсан. Үүгээр таван бүсэд хамаарах нийт 13 тойрог байгуулж, Монгол Улсын бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалын хүрээнд сонгуулийн хоёр, гуравдугаар тойрогт баруун бүсийн Баян-Өлгий, Говь-Алтай, Завхан, Увс, Ховд, нэг, дөрөвдүгээр тойрогт хангайн бүсийн Архангай, Баянхонгор, Булган, Орхон, Өвөрхангай, Хөвсгөл, тав, долоодугаар тойрогт төвийн бүсийн Говьсүмбэр, Дархан-Уул, Дорноговь, Дундговь, Өмнөговь, Сэлэнгэ, Төв, зургаадугаар тойрогт зүүн бүсийн Дорнод, Сүхбаатар, Хэнтий аймаг, 8-13 дугаар тойрогт Улаанбаатарын бүх дүүргийг хамруулан тогтоосон билээ
2024-02-28
Зон олны намын даргаар Б.Цацралыг бүртгэв
Дээд шүүх Зон олны намын даргаар Б.Цацралыг бүртгэжээ. Тус намын дарга Э.Одбаяр үүрэгт ажлаасаа чөлөөлөгдөх хүсэлт гаргасан бөгөөд өдгөөгөөс нэг сарын өмнө болсон их хурлаараа түүнийг сонгосон байна. Тэрбээр намын даргаар сонгогдоод неоконсерватив болон баруун жигүүрийн үзэл баримтлалтай бүлгүүдтэй эвлэлдэн нэгдэх замаар улс төрийн хүчний хувьд бэхжүүлэхээ мэдэгдсэн аж
2024-02-27
Мөрийн хөтөлбөрт аудит хийх ажлын хэсгийг байгуулжээ
УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийн дагуу улс төрийн нам, эвсэл болон бие даан нэр дэвшигчийн сонгуулийн мөрийн хөтөлбөрт орсон зорилт, арга хэмжээ нь Монгол Улсын хөгжлийн урт хугацааны бодлогоос гажих ёсгүй. Мөн санхүүгийн эх үүсвэр шаардсан арга хэмжээг хэрэгжүүлэхээр тусгасан бол зардлын дүн нь Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуульд заасан тусгай шаардлагад нийцэж байхаар хуульчилсан. Эдгээрийг төрийн аудитын байгууллага хянаж, дүгнэлт гаргах үүрэгтэй. Үүнийг гүйцэтгэхээр Үндэсний аудитын газраас ажлын хэсэг байгуулжээ
2024-02-27
Эрэлтээс “мэндлэх” эвсэл
МНН болон МҮАН нэгдэж “Үндэсний эвсэл” байгуулан ажиллаж эхэлсэн. Мөн АН, МАН-аас бусад буюу улс төрийн 35 намыг нэгдэж сонгуульд оролцохыг ИЗНН-аас уриалж буй. Одоогоор үүнийг 10 гаруй нам дэмжиж, хамтрахад татгалзах зүйлгүй гэдгээ илэрхийлээд буй юм билээ. Тэдгээр намын удирдлага уржигдар хаалттай уулзалт хийж, яагаад ингэж олуулаа эвсэх ёстой вэ хэмээн ярилцсан нь сайн хэрэг. Цаашид бусад нь ч нэгдэж, эвсэл болон ажиллахыг яагаад дэмжиж болохгүй гэж.
2024-02-23
Зартай “хулгай” замхрах уу
Боловсролын зээлийн сангийн “хулгай”-н талаар шуугьсанаас хойш нэг жилийн хугацаа өнгөрөх гэж байна. Өнгөрсөн хавраас буюу эл дуулиан дэгдсэнээс хойш хууль, хяналтын байгууллагууд үүнийг эрчимтэй шалгаж эхэлсэн бөгөөд тус сангийн хөрөнгөөр гадаадад 3069 хүн суралцаж, үүнд татвар төлөгчдийн 230.1 тэрбум төгрөг зарцуулсан хэмээн тогтоогоод буй. Уг нь үүнээс өмнө АТГ-аас зарим үйл ажиллагааг нь шалгаж, зөвлөмж өгсөн ч төдийлөн хэрэгжүүлээгүй юм билээ. Ямартайч шуугиан тарьж, “гэрэлд цохиулсан” болохоор эргэн төлөлт нь өмнөх жилүүдтэй харьцуулахад сайжирчээ
2024-02-21
“Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн төслийг хаврын чуулганаар хэлэлцэхгүй”
Улсын хэмжээнд Газрын тухай хуулийг хэрхэн хэрэгжүүлж байгаа, газар олголт, ашиглалт, ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл, АМНАТ-ийн орлогын тооллоготой холбоотой асуудлыг цогцоор нь судалж, дүгнэлт гаргах, хяналт шалгалтын ажлын хэсгийг УИХ-аас байгуулжээ. Тэд нээлттэй сонсгол хийхэд бэлтгэхээс гадна иргэн бүрт газрыг нь эзэмшүүлэх зохицуулалт бүхий хуулийн төсөл боловсруулах гэнэ
2024-02-20
Суудал бөглөгч
УИХ-ын 2024 оны сонгууль болоход хэдхэн сарын хугацаа үлджээ. Эрх мэдлийн төвлөрлийг задалж, олон намын төлөөлөлтэй, ёс зүйтэй, мэргэжлийн парламент бүрдүүлэхэд анхаарлаа төвлөрүүлэх цаг болсон байна. 25 нас хүрсэн, эрүүл саруул ухаантай, шүүхээр гэм буруутай нь нотлогдоогүй хэн ч сонгогдох эрхээ эдэлж, нэрээ дэвшүүлэх нь нээлттэй. Гэхдээ хуулийг уландаа гишгэдэг, ёс зүйгүй улс төрчдийг ялгаж сонгон, хариуцлага тооцох боломж нь та, бидний гарт бий. Төрийн эрх барих дээд байгууллагын гишүүн бол илүү өндөр ёс зүйтэй, хэлсэн үг, хийсэн үйлдэл бүр нь хариуцлагатай байхыг шаарддаг ажил. Тэдэнд алдаа гаргах эрх байхгүй
2024-02-19
Цэцийг цэгцлэх амлалт гурван парламент дамжих нь
Үндсэн хуулийн цэцийн тухай хуулийг 1992, Үндсэн хуулийн цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуулийг 1997 онд баталсан. Үүнээс хойш аль аль хуульд нь 10 орчим удаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулсныг эс тооцвол Цэцийн үйл ажиллагаа явуулах эрх зүйн орчин 30 жилийн өмнөхөөсөө өөрчлөгдөөгүй байна. Уг нь эдгээрээс хамгийн томоохон бөгөөд дорвитой нь 2016 оны эхээр баталсан, “УИХ-ын гишүүн Х.Тэмүүжин санаачилсан” хэмээх тодотголтой нэмэлт, өөрчлөлт боловч Үндсэн хууль зөрчсөн гэх үндэслэлээр Цэц заримыг нь хүчингүй болгочихсон
2024-02-14
Монгол, Германы харилцаа стратегийн түншлэлийн түвшинд хүрлээ
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн урилгаар ХБНГУ-ын Ерөнхийлөгч Франк-Вальтер Штайнмайэр гэргий Элке Бюденбендэрийн хамт Монгол Улсад төрийн айлчлал хийж байна. Энэ нь тус улсаас Ерөнхийлөгчийн түвшинд хийж буй дөрөв дэх айлчлал бөгөөд хоёр улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 50 жилийн ойн хүрээнд болж буй юм
2024-02-08
Жендерийн тэгш байдлыг хангах хуулийн хангалтгүй хэрэгжилт
Монгол Улс 2011 онд Жендерийн эрх тэгш байдлыг хангах тухай хуультай болсон. Уг хуулийн дагуу Засгийн газар энэ чиглэлээр хэрэгжүүлж буй бодлого, үйл ажиллагааныхаа үр дүнг УИХ-д хоёр жил тутам тайлагнах ёстой. Гэвч дээрх хуулийг баталснаас хойш 10 жилийн дараа буюу 2021 онд анх удаа эл тайланг парламентаар хэлэлцүүлсэн байдаг. Улмаар өнгөрсөн оны сүүлчээр хоёр дахь удаагаа танилцуулахдаа жендерийн эрх тэгш байдлыг хангах бодлого, үйл ажиллагааны хэрэгжилт 50 хувь буюу “хэрэгжих шатанд байна” хэмээн үнэлжээ. Мөн анхны тайланг УИХ-ын Нийгмийн бодлогын байнгын хороогоор хэлэлцээд, хэрэгжилтийг нь сайжруулах зөвлөмжийг Засгийн газар, Ерөнхий сайдад хүргүүлсэн бөгөөд үүнийг 54 хувьтай буюу “эрчимжүүлэх шаардлагатай” гэж дүгнэсэн байна.
2024-02-07
35 нам нэгдэж сонгуульд оролцохыг уриаллаа
ИЗНН-ын дарга Б.Батбаатар өчигдөр мэдээлэл хийж, улс төрийн намуудыг нэгдэж сонгуульд оролцохыг уриалав. Тэрбээр “МАН, АН-аас бусад 35 намыг нэгдэхийг хүсэж байна. Намууд гурав гурваараа нэгдэн эвсэл болж явсан түүх бий. Гэхдээ үр дүн гараагүй. Өнөөгийн нөхцөл байдлыг өөрчлөхөөс өөр аргагүй
2024-02-06
Иргэдийн оролцоо, мэдэх эрхийг хязгаарласныг илчилсэн индекс
“Трансперенси интернэшнл” байгууллагаас гаргадаг авлигын төсөөллийн индексээр тухайн улсын төр засаг авлигын эсрэг үр дүнтэй тэмцэж, өөгшүүлэхгүй, шударга ёсыг тогтоосон уу, ийм төрлийн гэмт хэрэг үйлдсэн албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцож чаддаг уу, авлигын талаар мэдээлэгчдийг хамгаалж байна уу, ер нь төрийн үйл ажиллагаа нь хэр нээлттэй вэ гэдгийг хэмждэг. Мөн энэ нь олон улсад хүлээн зөвшөөрөгддөг өөр бусад эрсдэлийн үнэлгээ, цаашлаад тухайн орны бизнес, хөрөнгө оруулалтын орчныг тодорхойлох үндсэн эх сурвалж, хэмжүүр болдог
2024-02-01
Авлигын төсөөллийн индексээр 180 орноос 121-т жагслаа
Үүнээс гадна Ази, Номхон далайн бүс нутгийн орнуудын дундаж оноо 45 байгаагаас манайх доогуур гэсэн үг. Бас посткоммунист орнуудтай харьцуулбал дунджаас нь хоёр оноогоор бага байгаа аж. Харин дундаж болон дунджаас доогуур орлоготой орнуудын авсан онооны дундаж нь 33 байгаа бөгөөд ийм 50 улс бий гэнэ. Нөгөө талаас ардчилсан бус улсуудын үнэлгээний дундаж нь 32 оноо байгаа нь анхаарал татав.
2024-01-31
Хэмжээг нь өсгөж, “халхавч”-аар үлдээсэн хандив
УИХ-ын сонгуулийн тухай хуульд зааснаар сонгуульд оролцох улс төрийн нам, эвсэл, нэр дэвшигчийн зардал нь хандив болон өөрийн хөрөнгөөс бүрдэж буй. Гэхдээ өнгөрсөн сонгуулиудын тайлангаас харвал тэдний хөрөнгө босгох гол суваг нь хандив юм. Жишээ нь, 2020 оны ээлжит сонгуулиар нам, эвслийн зарцуулах зардлын дээд хэмжээг 5.9 тэрбум төгрөгөөр тогтоож байв. МАН тус сонгуульд 5.5 тэрбум төгрөг зарцуулж, дээд хэмжээнд тун дөхүүлснийг тайлангаас нь харж болно. Үүнээс таван тэрбум 467.6 саяыг нь хандиваар, тэр дундаа иргэдээс бүрдүүлсэн байдаг. Харин хуулийн этгээдээс 60.7 сая төгрөг хандивласан байгаа юм. Мөн Эрх чөлөөг хэрэгжүүлэгч нам 100.2 сая төгрөгийг сонгуулийн дансандаа төвлөрүүлснээс 80 сая нь иргэдийн хандив болохыг тайлагнажээ
2024-01-30
Мөнгөний сонгууль айсуй
УИХ-ын сонгуулийн тухай хуульд зааснаар төрийн аудитын дээд байгууллага буюу Үндэсний аудитын газар нам, эвсэл, нэр дэвшигчээс зарцуулах зардлын дээд хэмжээг гуравдугаар сарын 1-нээс өмнө тогтоож, нийтэд мэдээлэх ёстой. Ингэхдээ үүнийг тогтоох аргачлалыг төрийн аудитын дээд байгууллагын саналаар Сонгуулийн ерөнхий хороо батална. Үүний дагуу Үндэсний аудитын газраас сонгуулийн төв байгууллагад саналаа хүргүүлжээ
2024-01-26
Байнгын хорооны дарга нар Бээжинд ажиллажээ
УИХ, Бүх Хятадын Ардын Төлөөлөгчдийн Их Хурал (БХАТИХ)- ын хоорондох тав дахь удаагийн байнгын уулзалт өчигдөр Бээжинд болов. Уг механизмыг ажиллуулах тухай харилцан ойлголцлын санамж бичгийг талууд 2014 онд байгуулсан юм. Энэ удаагийн уулзалтыг УИХ-ын дэд дарга Л.Мөнхбаатар, БХАТИХ-ын байнгын хорооны дэд дарга Пөн Чинхуа нар удирдаж, манай талаас байнгын хорооны дарга Д.Цогтбаатар, Г.Тэмүүлэн, П.Анужин болон Монгол, Хятадын парламентын бүлгийн гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ, Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд оролцжээ
2024-01-25
