Улам их эрхтэй болсон УИХ-ын дарга
УИХ-ын дарга нь гишүүдээсээ илүү эрхтэй байх хууль үйлчилж ирснийг шүүмжилж, эрх зүйн орчныг нь шинэчлэхдээ үүнийг засаж залруулах ёстойг хэлж, анхааруулсан ч хэвээр үлдээжээ. Хавар, намрын гэх тодотголтойгоор жилдээ хоёр удаа зарладаг ээлжит бус чуулганы чөлөө, завсарт үүссэн анхаарал татсан, олон нийтийн эрх ашигтай холбоотой, хойшлуулшгүй асуудлыг шийдэх гэж УИХ-ын гишүүд ээлжит бусаар чуулдаг. Ямар ч шалтгаантай бай, хэний эрх ашиг хөндөгдөж байна вэ гэдгээс шалтгаалан ээлжит бус чуулганыг зарлах уу, үгүй юү гэдэг нь том эрх мэдэл юм
2024-07-24
Түшээдийг төрийн бус байгууллагаас холдуулж дөнгөх үү
Өнгөрсөн парламент халаагаа өгөхөөс өмнө буюу энэ оны тавдугаар сард шинэчлэн баталсан УИХ-ын тухай хуулийн 43.1.4-т “Монгол Улс гишүүнээр элссэн олон улсын байгууллага, түүний төрөлжсөн байгууллагын гүйцэтгэх удирдлагаас бусад үндсэн чиг үүрэгтэй нь холбоотой сонгуульт албан тушаал” хэмээн тусгаж, гишүүдийн хавсран гүйцэтгэж болох ажил, албан тушаалыг заасан
2024-07-22
Дандаа “давхар дээл”-тэй сайдтай, данхар Засгийн газар
Монгол Улсын 33 дахь Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Засгийн газрын гишүүдээ наадмын өмнө томилж, сайд нар тангараг өргөснөөр хамтарсан Засгийн газраа байгуулав. Ингэхдээ Ерөнхий сайдаас гадна 22 сайд, 16 яамтай ажиллахаар баталсан юм. Яамдад дэд сайд томилохгүй. Үндсэн хуулийн 39.4, Засгийн газрын тухай хуулийн 23.1.2-т “Засгийн газар Ерөнхий сайд, гишүүдээс бүрдэнэ, Засгийн газрын гишүүнийг УИХ, Ерөнхийлөгчид танилцуулснаар Ерөнхий сайд томилж, чөлөөлж, огцруулна” гэж заасан бүрэн эрхийнхээ хүрээнд Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ дараах хүмүүсийг томилсон нь энэ
2024-07-17
Сөрөг хүчнийг сулруулах дэг
Өмнөх УИХ-уудад мөрдсөн зохицуулалтыг хэвээр үлдээсэн бол 126 гишүүнтэй парламентад АН, МАН-аас гадна ХҮН нам бүлгээ байгуулах байв. Сүүлийн 30 гаруй жилийн турш УИХ-д найм болон түүнээс дээш гишүүнтэй болсон нам, эвсэл бүлэг байгуулж ирсэн бол одоогийн парламентаас эл босгыг дээрх хоёр нам л давлаа. Өнгөрсөн тавдугаар сард баталсан УИХ-ын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгаар нэг нам, эвслээс 10 бат үүнээс дээш гишүүн сонгогдсон бол бүлэг байгуулахаар буй. Уг хуулийн төслийг өргөн барихад эл босго 12 байсан бөгөөд энэ нь 126 гишүүний 10 гаруй хувьтай тэнцэнэ
2024-07-05
Д.АМАРБАЯСГАЛАН: Шинэ цагийн парламентат ёс, улс төрийн соёл өнөөдрөөс эхэллээ
Сонгуулийн үр дүнд шинээр бүрдсэн УИХ-ын анхдугаар чуулган өчигдөр нээлтээ хийлээ. Чуулганыг нээж Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх үг хэлэхдээ “Энэ эрхэм танхимд хувь хүний хэрүүл, маргаан бус, улс орны хөгжил, дэвшлийн төлөөх бодлогын мэтгэлцээн өрнөж, хувийн явцуу эрх ашиг биш, улс орны язгуур эрх ашгийн төлөөх бодлогын хэлэлцүүлэг өрнөдөг байх учиртай. Үүнийг ч ард түмэн та бүхнээс хатуу шаардаж байна. УИХ-ын гишүүний бүрэн эрх, албан тушаалын уг сурвалж нь ард түмнээс эхтэй гэдгийг ямагт санаж яваарай
2024-07-03
АН сөрөг хүчин хэвээр үлдэж чадах уу
Үнэндээ 2016 оноос хойш хоёр дараалан навс ялагдсан АН-ынхан энэ удаагийн сонгуулийн өмнөхөн л эв зүйгээ ололцож эхэлсэн. Одоо ч хараахан цул болчхоогүй л байна. Ийн дотроо учраа олохгүй зүдэрч явахдаа тэд сөрөг хүчний үүргээ бүрэн умартсанаас төрд хяналт алдагдсан. Өнгөрсөн парламентад 10 гаруйхан байсан суудлаа сая бараг дөрөв дахин нэмсэн нь тэдний сайных биш. Сонгогчид сөрөг хүчингүй төрөөс айж, хяналт хэрэгтэй байгааг бие, сэтгэлээрээ мэдэрсэн учраас лтэдэнд найдсан. Иргэдийнхээ итгэлийг нь хөсөрдүүлж, эрх баригчдын саналыг хүлээж авах юм гэж үү. Кампанит ажлын үеэр эрх баригчдыг шүүмжилж, тэднээс өөрөөр ажиллахаа зарлан, сонгуулийн дүн гарсны дараа ч Ардын намынхныг сөрж, хурцалж зүтгэхээ мэдэгдсэнээ хэдхэн хоногийн дотор мартаагүй л байлтай.
2024-07-02
Нэр дэвшигчийн сонсголыг хориглосон шийдвэрээ Цэц хэвээр үлдээлээ
Үндсэн хуулийн цэцийн дунд суудлын хуралдаан өнгөрсөн оны есдүгээр сард болж, Цэцийн гишүүнийг томилохын өмнө УИХ нэр дэвшигчийн сонсгол зохион байгуулах хуулийн зохицуулалт нь Үндсэн хуулийн холбогдох хэсгийг зөрчсөн гэж үзсэн. Мөн Улсын ерөнхий прокурор, Улсын дээд шүүхийн шүүгчийг томилохын өмнө ийм сонсгол хийх нь ч Үндсэн хууль зөрчсөн хэмээн шийдвэрлэсэн юм.
2024-06-27
13 дугаар тойрог: АЛСЛАГДСАН ГЭЭД АД ҮЗЭГДЭВ ҮҮ
Налайх, Багануур, Багахангай дүүргийг нэгтгэсэн 13 дугаар тойрогт 31 хүн өрсөлдөж байна. Хоёр мандаттай тус тойрогт бие даагч алга. МАН-аас Шадар сайд С.Амарсайхан, УИХ-ын гишүүн Ц.Сандаг-Очир нарыг нэр дэвшүүлжээ. Налайхаас сонгогдсон С.Амарсайханы онцгой байдлын салбарт хийсэн онцлох ажлыг нэрлэж чадахгүй нь. Харин ч эл салбарын ослууд түүний үед тасарсангүй. Цар тахлын үед хөл хорьсон бүсэд эхнэртээ ээж, аавыг нь эргэх зөвшөөрөл өгсөн нь иргэдийн эгдүүцэл, зэвүүцлийг төрүүлсэн гэх зэргээр түүний талаар шүүмжилж болно. Багануураас сонгогдсон Ц.Сандаг-Очирын хувьд хууль зүйн асуудлаар түлхүү байр суурь илэрхийлдэг ч шинэ гишүүн хэвээрээ үлдэх шиг, үйл хэргээрээ тэгтлээ танигдсангүй.
2024-06-26
11 дүгээр тойрог: СОНГОЛТ ЦӨӨТЭЙ СОНГИНОХАЙРХАН
Сонгинохайрхан дүүрэг буюу 11 дүгээр тойрогт 85 хүн өрсөлдөж байгаагийн тав нь бие даан нэр дэвшигч. Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газарт Соёлын сайдаар томилогдохоосоо өмнө “Гацуурт”-ын Л.Чинбатын охин Ч.Номин УИХ-ын гишүүд болон сайд нарт төмс тараасан нь түүний ёс зүйг хэмжсэн хэрэг байв. Ч.Номин хувийн телевизийнхээ ажилчдад олигтой цалин өгдөггүй гэх шүүмжлэл нь соёлын салбарт ч өрнөсөн бөгөөд өнөөгийн эрх баригчдын өнгөрсөн сонгуулиар дэвшүүлсэн мөрийн хөтөлбөрийн онцлох амлалт болох Соёлын яамыг байгуулсан ч олигтой удирдаж чадаагүй. Аавынхаа нутгийг бараадан Говь-Алтайд нэр дэвшихээр горилж байсан түүнд олдсон тойрог нь Сонгинохайрхан юм.
2024-06-26
Аравдугаар тойрог: “Солонгорч” мэдэх Сүхбаатар, Чингэлтэй
Хууль бус болон ёс зүйгүй үйлдэлд нэр холбогдсон улс төрчдийг УИХ-д сонгочхоод бид шударга ёс нэхэж чадахгүй. Мөнгө тарааж, санал худалдаж авахыг санаархагчдаас бидний төлөө сэтгэл, зүтгэл гаргахыг шаардах боломжгүй. Тэдэнд угаас ийм хүсэл, чадвар үгүй. Тиймээс хүн бүр сонгуульдаа идэвхтэй оролцож, ирэх дөрвөн жилд өргүй, түгжрэлгүй, утаагүй, үг хэлж, хэвлэн нийтлэх эрхээ хамгаалж үлдэх, эдийн засгийн эрх чөлөөтэй амьдрах сонголт хийх хариуцлагатай цаг ирээд байна. Мэдээллийг сайтар нягталж, тунгаан бодсоны эцэст л зөв сонголт хийж чадна. Түүхэнд анх удаа 126 гишүүнийг холимог тогтолцоогоор сонгох уг сонгуульд 19 нам, хоёр эвслээс болон бие даагч 1338 хүн өрсөлдөж буй юм. “Өнөөдөр” сонин УИХ-ын сонгуулийн 13 тойрогт нэр дэвшигчдээс танилцуулж байна.
2024-06-26
Зургаадугаар тойрог: Шинэ хүмүүс цойлж мэдэх зүүн бүс
Хууль бус болон ёс зүйгүй үйлдэлд нэр холбогдсон улс төрчдийг УИХ-д сонгочхоод бид шударга ёс нэхэж чадахгүй. Мөнгө тарааж, санал худалдаж авахыг санаархагчдаас бидний төлөө сэтгэл, зүтгэл гаргахыг шаардах боломжгүй. Тэдэнд угаас ийм хүсэл, чадвар үгүй. Тиймээс хүн бүр сонгуульдаа идэвхтэй оролцож, ирэх дөрвөн жилд өргүй, түгжрэлгүй, утаагүй, үг хэлж, хэвлэн нийтлэх эрхээ хамгаалж үлдэх, эдийн засгийн эрх чөлөөтэй амьдрах сонголт хийх хариуцлагатай цаг ирээд байна. Мэдээллийг сайтар нягталж, тунгаан бодсоны эцэст л зөв сонголт хийж чадна.
2024-06-21
Цэц найман сарын дараа их суудлын хуралдаан товлолоо
Цэцийн 05 дугаартай эл дүгнэлтийг УИХ дараа сард нь хэлэлцээд, хүлээн зөвшөөрөөгүй . Иймд дээрх зохицуулалтуудыг тусгасан УИХ-ын хяналт шалгалтын, үндсэн хуулийн цэцийн болон УИХ-ын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хууль үндсэн хууль зөрчсөн, эсэхийг Цэц их суудлын хуралдаанаараа эцэслэх ёстой байв. Тэгвэл эл хуралдааныг үндсэн хуулийн цэц найман сарын дараа товлож, энэ сарын 26-нд хийхээр болжээ. Энэ хугацаанд Л.Өлзийсайхан, О.Мөнхсайхан, Э.Энхтуяа, Ц.Цолмон, Б.Болдбаатар, Р.Батрагчаа нарын зургаан гишүүнийг Цэцэд нэр дэвшигчийн сонсголгүйгээр томилоод байна.
2024-06-19
Сурталчилгааны сүүлийн өдөр бүгдээрээ бодлогоор мэтгэлцье
Энэ удаагийн сонгуулиар нэр дэвшигчид бие биенийгээ мэтгэлцээнд дуудаж, нам, эвслүүдийн зүгээс бодлогын өрсөлдөөн өрнүүлэхийг уриалах нь элбэгшив, сайн хэрэг. Саяхны жишээ дурдвал, Үндэсний эвслийн тэргүүн Н.Номтойбаяр эрх баригч намын дарга Л.Оюун-Эрдэнийг зургаадугаар сарын 26 буюу сонгуулийн сурталчилгааны хаалтын өдөр Сүхбаатарын талбайд халз мэтгэлцээнд урилаа. Түүний хувьд МАН-ын даргыг мэтгэлцээнд дуудсан анхны тохиолдол энэ биш. МҮОНРТ-ээр болон бизнес эрхлэгчидтэй уулзахад нь бодлого ярьж, мөрийн хөтөлбөрөөрөө уралдъя хэмээн шаардаж байв. Эрх баригч намын даргыг Н.Номтойбаяр л мэтгэлцье гээд байгаа юм биш.
2024-06-19
ХОЁРДУГААР ТОЙРОГ: “Хуучцуул”-ын хооронд өрсөлдөөн өрнөх үү
Хууль бус болон ёс зүйгүй үйлдэлд нэр холбогдсон улс төрчдийг УИХ-д сонгочхоод бид шударга ёс нэхэж чадахгүй. Мөнгө тарааж, санал худалдаж авахыг санаархагчдаас бидний төлөө сэтгэл, зүтгэл гаргахыг шаардах боломжгүй. Тэдэнд угаас ийм хүсэл, чадвар үгүй. Тиймээс хүн бүр сонгуульдаа идэвхтэй оролцож, ирэх дөрвөн жилд өргүй, түгжрэлгүй, утаагүй, үг хэлж, хэвлэн нийтлэх эрхээ хамгаалж үлдэх, эдийн засгийн эрх чөлөөтэй амьдрах сонголт хийх хариуцлагатай цаг ирээд байна. Мэдээллийг сайтар нягталж, тунгаан бодсоны эцэст л зөв сонголт хийж чадна.
2024-06-14
АН: Эрх баригчдын хууль зөрчсөн үйлдлийг хуулийн байгууллагууд тоохгүй байна
Энэ сарын 11-нд Ховд аймгийн Жаргалан сумын Хайрхан багийн Засаг дарга иргэдэд мөнгө тарааж, саналын хуудас бөглүүлсэн нь өнгөрсөн найман жилд улс орныг удирдсан хүмүүс хуульгүй, зарчимгүй аашилсны илрэл. Иргэний сонгох, саналаа өгөх эрхийг нь дорд үзэж байна. Дээрх үйлдлийг хуулийн байгууллагынхан шалгах ёстой” гээд Ерөнхийлөгчийг эл асуудалд анхаарлаа хандуулахыг хүсэв. Энэ өдөр АН-ын дэд дарга, “Шударга сонгуулийн төлөө” ажлын хэсгийн ахлагч Ж.Баярмаа, Дотоод сонгуулийн хорооны дарга Х.Оюунчулуун болон Шинэ нэгдсэн эвслийнхэн дээрх зөрчлийг шалгаж шийдвэрлэхийг шаардан Сонгуулийн ерөнхий хороонд хандсан юм.
2024-06-13
Н.Номтойбаярыг нэр дэвшигчээр бүртгэх, эсэхийг өнөөдөр шийднэ
Үндэсний эвслийн тэргүүн Н.Номтойбаярыг УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуульд нэр дэвшигчээр бүртгэхгүй байх шийдвэрийг Сонгуулийн ерөнхий хороо гаргасан. Иймд тэрбээр нийслэлийн Захиргааны хэргийн шүүхэд хандсан бөгөөд энэ сарын 6-нд болсон шүүх хуралдаанаас түүнийг нэр дэвшигчээр бүртгэхийг сонгуулийн төв байгууллагынханд даалгасан юм. Гэсэн ч түүнийг өнөөг хүртэл нэр дэвшигчээр бүртгээгүй бөгөөд шүүхийн албан ёсны шийдвэрийг өнгөрсөн даваа гарагт буюу сонгуулийн сурталчилгаа эхэлсэн өдөр Н.Номтойбаяр ч, Сонгуулийн ерөнхий хороо ч хүлээн авсан байна. Сонгуулийн төв байгууллагынхан өнөөдөр хуралдаж, шүүхийн дээрх шийдвэрийг хэлэлцэхээр төлөвлөжээ. Ингэхдээ түүнийг нэр дэвшигчээр бүртгэх, эсвэл дараагийн шатны шүүхэд хандан давж заалдах, эсэхээ тодорхой болгох юм.
2024-06-13
Мөрийн хөтөлбөр юу өгүүлэв
УИХ-ын ес дэх удаагийн сонгуулиар 126 гишүүнтэй парламентыг анхлан байгуулах гэж байна. Ингэхдээ холимог тогтолцоогоор буюу 48 гишүүнийг намын жагсаалтаар сонгож байгаа нь жалга дов тойрсон, тойрог тойглосон явцуу ашиг сонирхлоос ангид, улс орны хөгжлийг томоор, бүтнээр нь харсан бодлого, шийдвэр гаргахад тустай хэмээн найдаж буй. Өөрөөр хэлбэл, энэ удаа улс төрийн нам, эвслүүдээс ялсан нь мөрийн хөтөлбөрөө цогц байдлаар хэрэгжүүлэх тул тэдний дэвшүүлж буй бодлогоос сонирхуулъя.
2024-06-12
Сонгуулийн сурталчилгаа энэ сарын 27-ныг хүртэл үргэлжилнэ
УИХ-ын энэ удаагийн ээлжит сонгуулийн сурталчилгаа өчигдөр эхэллээ. 2024 оны ээлжит сонгуульд тойрогт 19 нам, хоёр эвслээс болон бие даан нэр дэвшигч 996, жагсаалтаар 15 нам, хоёр эвслээс 370 буюу нийт 1336 нэр дэвшигч оролцох нь. Энэ өдөр Сонгуулийн ерөнхий хорооны дарга удирдлага УИХ-ын 2024 оны ээлжит сонгуульд нэр дэвшигчээр бүртгэгдсэн иргэдийн төлөөлөлд үнэмлэхийг нь гардуулж, амжилт хүслээ. Зарим нам, эвслийн тухайд төлөөлөл нь нэр дэвшигчдийнхээ үнэмлэхийг сонгуулийн төв байгууллагынхнаас гардан авч, өөрсдийн албан ёсны нээлтийн үйл ажиллагааны үеэр нэгдсэн байдлаар өгсөн юм.
2024-06-11
Шинэлэг сонгуульд залуус замчилж байна
УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийн дагуу нэр дэвших эрхээ авахад бэлэн болсон хүмүүс сонгуулийн зардлаа босгохоор хандивын данс нээж, олон нийтээс дэмжлэг хүсэж байна. АН-аас Хан-Уул дүүрэгт өрсөлдөх гэж буй сэтгүүлч Ч.Лодойсамбууд гэхэд дансаа зарласнаас хойш 30 минутад 62 хүн, хуулийн этгээдээс 732 сая төгрөг хандивласан тухайгаа хуваалцаж. Энэ удаагийн ээлжит сонгуулиар тойрогт нэр дэвшигчээс гаргаж болох зардлын дээд хэмжээг тус дүүрэгт 1.1 тэрбум төгрөг байхаар Үндэсний аудитын газраас баталсан. Үүнээс илүүг хандиваар цуглууллаа ч зарцуулах нь хориотой тул түүний хувьд сонгуулийн санхүүжилтээ босгох ажил тэгтлээ төвөг удахгүй нь бололтой.
2024-06-06
Тэд сонгуулийг шударга явуулж чадах уу
Сонгуулийн ерөнхий хороо УИХ-ын энэ удаагийн ээлжит сонгуульд нэр дэвшигчид тавигдах шаардлага хангаагүй 154 хүнийг бүртгэхээс татгалзаад байв. Эдгээрээс16 нам, хоёр эвслийн 101 нэр дэвшигч, гурван бие даагч буюу нийт 104 иргэн зөрчлөө арилгасан гэж үзэж дахин бүртгүүлэхээр баримт бичгээ ирүүлжээ. Сонгуулийн төв байгууллага ирэх 10-наас өмнө нэр дэвшигчийг бүртгэх, эсэхээ эцэслэн шийдвэрлэх юм. Ийн сонгуульд өрсөлдөхөөр материалаа хүргүүлсэн нэр дэвшигчдээс заримыг нь бүртгээгүй Сонгуулийн ерөнхий хорооны шийдвэр хардлага, эргэлзээ дагуулав.
2024-06-04
