Өчигдрөөс илүү маргаашийг
бүтээхийн төлөө

Ж.Бурмаа

Агаарын бохирдол ихтэй үед жимс, ногоо идэх нь тохиромжтой 

Агаарын бохирдол ихтэй үед иргэд амны хаалт зүүх, утаатай орчинд аль болох удаан явахгүй байх, сүүн бүтээгдэхүүн хэрэглэх зэрэгт голчлон анхаардаг. Тэгвэл бохирдол ихтэй үед иргэд эдгээрээс өөрөөр эрүүл мэндээ хэрхэн хамгаалах, ямар хоол хүнс, бүтээгдэхүүн, шим тэжээл хэрэглэх талаар НЭМҮТ-ийн мэргэжилтнээс тодрууллаа. Тэрбээр агаарын бохирдол болон амьсгалын замын өвчнөөс сэргийлэх, дархлаагаа дэмжихийн тулд аль болох олон төрлийн хоол, жимс, ногоо идэх, тэр дундаа шингэн зүйл уух нь чухал гэв.
2023-12-05

“Өөхөө тушаая” аяныг Баянзүрх дүүрэгт зохион байгуулна 

Аяныг санаачлагч Р.Батнасан “Бид энэ аяныг хоёр дахь жилдээ өрнүүлж буй. Нэг кг хаягдал өөхийг 400 төгрөгөөр тооцож авдаг. Манай улс 70 сая малтай. Үүнээс 15 сая мал нядлахад 20 мянган тонн өөх хаягдах тооцоолол бий. Цаашид үүнийг үндэсний аян болгон зарлах, орон нутгийн бүх хоршоогоор дамжуулж цуглуулах төлөвлөгөөтэй. Манайх 30 кг-аас дээш өөхийг дуудлагын дагуу хаягаар авдаг. Дэнжийн мянгад малын өөх буюу өөхөн тосыг хэрэгцээт бараагаар солилцох болон худалдаж авдаг цэгтэй” гэв. 
2023-12-01

М.Номин: Балетын сургуулийн тайлан тоглолтыг анх үзээд хичээллэхийг хүссэн

-Би таван настайгаасаа балетаар хичээллэсэн. “Сильфида” балет, төгөлдөр хуурын сургуулийн тайлан тоглолтыг үзээд балетаар хичээллэх хүсэл анх төрсөн юм. Тэгээд “Энэ сургуульд явбал зөвшөөрөх үү” гэж ээж, ааваасаа гуйхад дуртай нь аргагүй зөвшөөрч байлаа. Анх удаа бэлтгэл хийхэд хэцүү санагдсан л даа. Харин яваандаа дасаж, илүү зоригтой болсон. 
2023-11-27

 Э.ХҮСЛЭН: Алдаа гаргахгүй байхыг үргэлж хичээдэг 

-Олон төрлийн жүжигт давхар бэлдэж байлаа. Тийм болохоор энэ удаагийн уралдаанд сайн бэлдэж чадаагүй. Бас тэмцээний үеэр ханиадтай байсан. Гэхдээ өвдсөн үедээ бэлтгэл хийх нь яагаад ч юм надад өөртэйгөө тэмцээд ялж байгаа мэт мэдрэмж төрүүлдэг. Магадгүй энэ нь миний султал байх. 
2023-11-27

Нийгмийн ажилтнуудыг чадавхжуулж байна 

БШУЯ, Боловсролын ерөнхий газрынхан хамтран “Сургуулийн нийгмийн ажлын мэргэжлийн удирдлага” сургалтыг өчигдрөөс эхлүүллээ. НҮБ-ын Хүүхдийн сангийн дэмжлэгтэйгээр зохион байгуулж буй уг сургалтад орон нутаг, нийслэлийн хүүхдийн хөгжил, хамгааллын асуудал хариуцсан мэргэжилтнүүд болон ерөнхий боловсролын сургуулийн нийгмийн ажилтнуудыг хамруулж байгаа аж. Уг сургалт нь нийгмийн ажилтнуудад мэргэжил, арга зүйн дэмжлэг үзүүлэх, тэднийг чадавхжуулж, үйлчилгээнийх нь чанарыг сайжруулах зорилготой юм байна. Манай улсад ерөнхий боловсролын сургуульд нийгмийн ажилтан албан ёсоор ажиллаж эхэлснээс хойш 20-иод жил өнгөрчээ. Өдгөө 859 сургуульд 893 нийгмийн ажилтан ажиллаж буй гэнэ. 
2023-11-23

Туул голын эрэгт задгай театр барихаар суурийг нь цутгажээ 

Мөн нийтийн бие засах газрыг цагийн хуваарийн дагуу ажиллуулдаг. Эмэгтэйчүүдийн дөрөв, эрэгтэйчүүдийн хоёр бие засах газартай. Хогоо өдөр бүр цэвэрлэж байна. Дулаан өдрүүдэд олон хүн ирэхэд хог ихэсдэг. Тиймээс манай гэр бүлийн хүн нэмэлтээр ирж ажилладаг юм. Голдуу ахмад настан, бага насны хүүхдүүдтэй эцэг, эхчүүд ирж салхилдаг. Зарим үед согтуу хүмүүс ч ирнэ” гэв. Уг газарт Бага тэнгэрийн амныхтай адил модон тавцан хийжээ. Мөн модон шонтой хашлагуудыг явган хүний замуудаар зааглан хийсэн байлаа. 
2023-11-22

А.САЙХАНТАМИР: 2013 оноос хойш “Гоёл” наадамд тасралтгүй оролцсон

Монголын дизайнеруудын холбооноос жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Гоёл-2024” наадам уржигдар өндөрлөлөө. 36 дахь удаагийн наадмын топ моделиор шалгарсан А.Сайхантамиртай цөөн хором ярилцлаа. 
2023-11-21

Түр хамгаалах байранд ирсэн хүүхдүүд гэртээ очихоос зүрхшээж байна

Үүрээр нэг айлын хоёр хүү нэмэгдэж ирсэн гэнэ. Ирсэн хүүхэд бүрийг эхлээд тус төвийн эмч үзэж, дараа нь ээлжийн нийгмийн ажилтан хүлээн авч, усанд оруулах, хувцсыг нь угааж, ариутгах, ярилцах зэрэг үйлчилгээ үзүүлдэг аж.
2023-11-17

Л.МӨНХЖАРГАЛ: Чихрийн агууламж өндөртэй бүтээгдэхүүн тэнэгрэлд хүргэх, донтуулах нөлөөтэй 

Манай улсад хүүхдүүдийн дунд чихэрлэг бүтээгдэхүүний хэрэглээ ямар хэмжээнд байгаа талаар НҮБ-ын Хүүхдийн сангийн хоол тэжээлийн мэргэжилтэн Л.Мөнхжаргалтай ярилцлаа. Тус сангийнхан энэ чиглэлээр судалгаа хийж, хэрэгжүүлэх арга хэмжээний санал боловсруулаад буй юм. 
2023-11-16

Хөвсгөлд “Ид шидийн орон” байгуулав

Энд хүүхдүүд дуртай анимейшнээ үзсэний дараа техник, технологийн хөгжлөөс бие даан суралцах боломжтой аж. Тэд нэгдүгээр давхарт ном уншингаа зэргэлдээ байрлах “Маgic cafе”-д тухлан, хүссэн амттанаа ч идэх боломж бүрдүүлжээ. Түүнчлэн гаднаа сагсан бөмбөг, волейболын талбайтайгаараа бусад төвөөсөө онцлогтой гэнэ. Энэ нь дөрөв дэх “Ид шидийн орон” бөгөөд санаачлагчид болон орон нутгийн иргэдийн хандив дэмжлэг, “Шидэт урц” ТББ-ынхны зохион байгуулсан үе шаттай арга хэмжээний хүрээнд нийт 872 824 193 төгрөгийн санхүүжилтээр бүтээн босгожээ. Үүнээс өмнөх “Ид шидийн орон”-ыг Дундговь аймагт барьсан билээ. 
2023-11-13

350 машины зогсоолыг ирэх долоо хоногт ашиглалтад оруулах нь

Сүхбаатар дүүргийн нутаг, 32-ын тойргийн баруун урд уулзвар орчмын 10 000 ам метр талбайд 350 машины зогсоол байгуулж байна. Уг ажлыг өнгөрсөн сарын сүүлчээр эхлүүлжээ. Тус газарт мөн дугуйн зам, нийтийн бие засах газар, гэрэлтүүлэг, иж бүрэн камер зэргийг цогцоор нь хийх гэнэ. Энэ байршилд өмнө нь түр саатуулах журмын хашаа байсан бөгөөд нийслэлийн Засаг даргын захирамжаар чөлөөлж, зогсоол байгуулахаар шийдвэрлэсэн юм. Улаанбаатарын авто замын түгжрэлийг бууруулах нэгдсэн төслийн захирал Ч.Батзоригоос ажлын явцын талаар лавлахад “Ажил ид үргэлжилж байна.
2023-11-10

Цусан бүтээгдэхүүнийг дроноор тээвэрлэнэ

Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төв Японы Олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллага буюу ЖАЙКА-тай хамтраад цус, цусан бүтээгдэхүүнийг агаараар тээвэрлэж туршихаар болжээ. Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвөөс АШУҮИС-ийн харьяа Монгол-Японы эмнэлэг хүртэлх нийт 4.75 км зайд дроноор цусан бүтээгдэхүүн тээвэрлэх юм байна. Цаашид энэ үйлчилгээг нэвтрүүлснээр цус, цусан бүтээгдэхүүнийг шаардлагатай эмнэлгүүдэд шуурхай, аюулгүй хүргэх нөхцөл бүрдэх аж. 
2023-11-10

Б.ЧИМЭГЛХАМ: Тархины харвалтаар эрэгтэйчүүд илүү өвчилж байна

-Тархины харвалт гэдэг нь артерийн судас бөглөрсөн, эсвэл хагарснаас цусан хангамж гэнэт тасалдахыг хэлнэ. Тархины хэвийн үйл ажиллагаанд шаардлагатай глюкоз, хүчилтөрөгч бүхий цусан хангамж дутагдсанаас үйл ажиллагаа алдагдаж үхэлд ч хүргэх аюултай. Цус харвалт бол өвчний нэг хэлбэр. Тиймээс зөв нэршил нь тархины харвалт юм. Энэ бол дэлхий дахинд анхаарлын төвд байдаг өвчин. Жилд 12.2 сая хүн үүгээр өвдөж, 6.5 сая нь нас барж байна. Монгол Улс тархины харвалтын нас баралтаар дэлхийд хоёрдугаарт ордог. Тархины харвалтыг зүрх, судасны өвчний нэг хүндрэл гэж үздэг. Үндсэн шалтгаанаас хамаараад тархины цусан хангамж дутагддаг хэлбэр, тархин доторх цус харвалт, тархины аалзавч судаслаг бүрхэвч болон эд хоорондын цус алдалт гэсэн гурван хэлбэр байдаг. 
2023-11-09

Халтиргаа гулгааны улмаас 214 иргэн гэмтжээ 

“Элентра” загварын суудлын автомашин нуурт осолдож, живснээс хоёр хүн амиа алдсан хэрэг Баян-Өлгий аймгийн Өлгий сумд өнгөрсөн ням гарагт болсон. Үүний дараа өдөр Дорнод аймгийн Баянтүмэн сумд мөн ийм тохиолдол гарчээ. Тус сумын Цагаан дэрс багийн нутаг, Өргөн гарам хэмээх газар дахь Хэрлэн голд “Приус-30” загварын автомашин сууснаас дотор нь зорчиж явсан гурван хүн усанд осолджээ. Аймгийн Онцгой байдлын газрын аврагчид дуудлагын дагуу тухайн газарт очиход Эрүүл мэндийн төвийн эмч, ажилтнууд зорчигчдод тусламж, үйлчилгээ үзүүлэхээр авч явсан байсан гэнэ. Усанд унаж, осгосон иргэдийн нэгийнх нь бие эмнэлэгт хүргэгдсэний дараа эрс муудан, нас баржээ. 
2023-11-08

ХСҮТ-ийнхөн цай уух завгүй ажиллаж, үйлчлүүлэгчид нь дараалалд бухимдаж байна 

Монгол ганцхан хавдрын эмнэлэгтэй болохоор ачаалал их. Хэдэн жилийн өмнө өдөрт 200-300 хүнд үйлчилж байсан бол одоо 800-900 болж нэмэгдсэн. Өвдөж, ядарсан зарим настай үйлчлүүлэгч ганцаараа ирдэг. Тийм хүмүүст голдуу үйлчилдэг. 
2023-11-07

Сүүлийн 30 жилд арваннэгдүгээр сард бороо ороогүй гэв

Сүүлийн 30 жилд ийм үзэгдэл бүртгэгдээгүйг тэрбээр хэлэв. Энэ нь аравдугаар сард ч ховор тохиолддог үзэгдэл гэнэ. Олон жилийн дунджаар Монгол орны хэмжээнд аравдугаар сард ойролцоогоор хоёр удаа л бороо орсон гэж бүртгэгджээ. Энэ жилийн зун, намрын улиралд хур тунадас их орсон, хөрсний чийг хангалттай байгаа тул ойрын хугацаанд хүйтэрч, хөрс гүн хөлдөх магадлалтай аж. Түүнчлэн ирэх өвөл уулархаг бүс нутгаар цас ахиухан орж, зузаан цасан бүрхүүл эрт тогтох урьдчилсан мэдээ гарчээ. 
2023-11-03

Он гарснаас хойш 54 хүн угаарын хийд хордож нас барсан байна

Энэ он гарснаас хойш угаарын хийд 2000 гаруй иргэн хордсон байна. Тэднээс 54 нь нас баржээ. Тэр дундаа Сонгинохайрхан, Баянзүрх, Чингэлтэй дүүрэгт хамгийн олон хүн угаарт өртсөн аж. Харин Налайх дүүрэгт өнгөрсөн оны аравдугаар сараас хүйтний улирал дуусталх хугацаанд 45 иргэн угаарын хийд хордсон гэсэн мэдээлэл бүртгэгдсэн гэнэ. Энэ нь бусад дүүргээс хамгийн бага нь. Үүний дагуу холбогдох мэргэжилтнүүд шалтгааныг нь тодруулахад ихэвчлэн айлууд угаарын хий мэдрэгч төхөөрөмжөө салгасан, яндангаа хөөлөөгүй, зөв галлаагүй, зуухны бүрэн бүтэн байдал алдагдсан зэрэг зөрчил илрүүлжээ. Нийслэлийн хэмжээнд гэр хороололд 200 000 орчим айл өрх бий.
2023-11-03

Чимээтэй номын санд 1-2 настай бяцхан уншигчид ч ирдэг 

Хан-Уул дүүрэгт байрлах “Скай гарден резиденс” хотхоны “Winter gar­den” хүрээлэнд өнгөрсөн есдүгээр сард анх удаа чимээтэй номын сан нээсэн юм. “Тэсо” групп болон “Nepko kids”-ийнхэн хамтран Монгол дахь номын сангийн хэв маягийг өөрчилж, хүүхдүүд чөлөөтэй байх орчныг тэнд бүрдүүлсэн аж. Тус номын сангийн үйл ажиллагааг сурвалжиллаа. 
2023-11-01

Үдийн хоолны мөнгийг нэмээд чанар нь сайжрах уу

Харин мэргэжлийн хүмүүс, хоол зүйчдийн хувьд үдийн хоол хийдэг бараа, бүтээгдэхүүний хангамжийн тогтолцоо тааруу байгаа нь тулгамдсан гол асуудал хэмээн байр сууриа илэрхийлэх болсон. Үүнийг өөрчилж, сайжруулахгүй бол үдийн хоолонд зарцуулах мөнгийг 3000, 5000 төгрөг болгоод ч чанарт нь өөрчлөлт гарахгүй, хэвээр байх гэнэ. Нөгөө талаас сургуулийн орчинд хүүхдийн эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө үзүүлэх хоол хүнс худалдахыг таслан зогсоох, эцэг, эх, олон нийтийн хяналтыг сайжруулах, шим тэжээлийн мэдлэг олгох зэргийг цогцоор нь хэрэгжүүлснээр Үдийн хоол хөтөлбөрийн үр дүнд нөлөөлөх аж. 
2023-10-30

Хаягдал хуванцар сав кг-ыг нь 600 төгрөгөөр авч байна 

“MCS сoca сola” компанийн санаачилгаар ТМЛ группийнхэн ус, ундааны хуванцар савыг дахин боловсруулах үйлдвэрийг 2021 онд ашиглалтад оруулжээ. Энэ үйлдвэр жилд 20 000 тонн хуванцар хаягдлыг боловсруулах хүчин чадалтай гэнэ. Ихэвчлэн ус, ундааны савыг боловсруулж, хувцасны утас болон бусад түүхий эд үйлдвэрлэдэг юм байна. Мөн ирэх жилээс “MCS сoca сola” компанийн ус, ундааны савны түүхий эдийг үйлдвэрлэж эхлэхээр бэлтгэл хангаж буйгаа тус үйлдвэрийнхэн ярьсан. 
2023-10-27