Арьс ширний 40 айлын байранд иргэд 50 жил амьдрах баталгаа бий юу
Өнөө жил сонгууль болох учир уг байрыг барьсан констракшныхан “амь оржээ”. Улмаа дүн өвлөөр буюу 2024 он нэгдүгээр сарын 22-нд “түргэн авч”, уг байрыг засаж эхэлсэн юм. Тухайн үед unuudur.mn сайтын сурвалжлах баг нөхцөл байдлыг газар дээрээс нь сурвалжилж, мэдээллийг шууд дамжуулсан билээ. Саяхан бид нөхцөл байдал дээрдсэн эсэхийг утсаар лавласан. Гэвч нүглийн нүдийг гурилаар хуурав гэгчээр өвөл эхлүүлсэн таван айлын засвар чанаргүй болсныг иргэд мэдээлэв. Уг нь оршин суугчдын төлөөлөл өвөл засвар хийлгэхгүй чанаргүй болно хэмээн эсэргүүцсэн ч саналыг нь үл хэрэгссэн билээ. Улмаар энэ сарын 1-нээс дараагийн 10 айлын засварыг эхлүүлжээ. Айл өрхүүд тодорхой шаардлага тавьсан ч зөвшилцөлд хүрч чадаагүй байна.
2024-04-17
Шаргаморьтын дугуйн зам үерт урслаа
Шаргаморьтын дугуйн зам үерт автаж, дахин ашиглах боломжгүй болжээ. Иргэдийн амьдрах орчныг сайжруулах зорилгоор Улаанбаатар хот дахь явган хүний болон дугуйн замуудыг шинэчлэн засах, шинээр барих ажлыг нийслэлийн ЗДТГ-аас 2022 оноос эхлүүлсэн байдаг. Үүний хүрээнд хэд хэдэн байршилд дугуйн зам барих ажил хэрэгжүүлсэн билээ.
2024-04-17
Боловсон хүчний дүрвэлтийг бохир аргаар зогсоож чадахгүй
Өнгөрсөн оны намар зохион байгуулсан нэгэн чуулганы индэр дээр “Залуучууд та бүхний санаачилга, шийдэл, мөрөөдөл, тэмүүлэл, эрэл хайгуулыг амжилтад хүргэхийн төлөө хамтран ажиллахаа илэрхийлье” хэмээн сайхан үгс урсгаж байсан Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Х.Булгантуяа “Гадаадад байгаа монголчуудаа эх оронд нь авчрах, залуусыг Монголоос явуулахгүй байх арга хэмжээ хэрэгжүүлэхээр ажлын хэсэг байгуулсан” гэж мэдэгдэн олон нийтийг эгдүүцүүллээ. Залуучуудыг дэмжиж, тэдэнд ээлтэй орчин бүрдүүлэхийн төлөө гар нийлж ажиллана хэмээн хагас жил орчмын өмнө ярьж байсан сайд шилжилт хөдөлгөөнийг хязгаарлах мэргэн арга бодож олсон бололтой
2024-04-17
Охид давуу эрхгүй
Хүү “Ёо ёо, болиоч” гэтэл дахиад хэд хэд цохиод авах юм. Би ч тэсэлгүй “Болиоч чи” гэтэл “Тоглож байна шүү дээ, балай юм уу” гээд муухай хараад өөдөөс хэдэрлээд байсан. Охид арай л дээрэнгүй байна. Тэдний хүмүүжилд анхаарах хэрэгтэй” гэж нэгэн ээж цахим орчинд бичсэн байв. Энэ мэдээллийн доор “Манай хүү ангийнхаа охидод зодуулдаг, хөвгүүд ч гэсэн хүний эрхэм нандин үр. Хайрлаж, энхрийлж өсгөдөг юм. Охид архи ууж, тамхи татаж, танхайрах, хараалын үг урсгах зэргээр зүй зохисгүй авирлах боллоо. Манай зээ хүүгийн толгой руу ангийнх нь нэг охин байнга цохидог гэсэн” гэх мэт сэтгэгдэл хөвөрч байлаа.
2024-04-16
Дэггүй гишүүдийг дэглэнэ
УИХ-ын хаврын чуулганаар хэлэлцэж, батлах асуудлын жагсаалтад хоёр гол төсөл бий. Эдгээр нь УИХ-ын болон УИХ-ын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл юм. Манай улс 2007 оноос парламентын үйл ажиллагааны дэгийг хуульчилсан байдаг. Өмнө нь тогтоолоор зохицуулдаг байсан аж. Үүнээс хойш 10 гаруй удаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулаад эдүгээ Үндсэн хуульд нийцүүлэн шинэчлэн найруулж буй нь энэ. 72 хоногийн дараа болох сонгуулиар бид парламентад анх удаа 126 гишүүн сонгоно. Гишүүд нэмэгдэж буй учраас дээрх хоёр хуульд олонхыг бүрдүүлэх, УИХ дахь бүлэг байгуулах тоотой холбоотой өөрчлөлт, мөн зохион байгуулалтын олон нэмэлт оруулах хэрэгтэй болсон билээ.
2024-04-16
Мэдээллийн урсгалд хөл алдан живж буй монголчууд
“Өнөөдөр шөнө 12.30-03.30 хүртэл гар утас, таблет, компьютер гэх мэт зүйлээ унтрааж, биеэсээ хол тавихаа бүү мартаарай. Энэ хугацаанд манай гараг буюу дэлхий маш өндөр цацраг идэвхжилтэй байх болно. Сансрын туяа дэлхийтэй маш ойр өнгөрөх юм. Тиймээс гар утсаа унтрааж, өөрийгөө болон бусдыг аюулаас хамгаалаарай. Гар утсаа унтраахгүй, биеэсээ холдуулахгүй бол маш аймшигтай аюул учруулж болзошгүй юм. Сингапурын телевиз энэ тухай мэдээлсэн. Итгэхгүй байгаа бол NASA, BBC-гээс шалгаж болно шүү. Өөртөө болон бусдадаа хайртай л бол үүнийг яг одоо шэйрлэж түгээ”.
2024-04-15
Монгол ахуй, хотын соёлтой танилцуулдаг номын сан
“Мөрөөдөл” нь өсвөр насны буюу дунд ангийн сурагчдын зорин очих хэсэг. Хүүхдүүд ангиараа болон ганцаараа ирдэг гэнэ. Мэтгэлцээн, хэлэлцүүлэг, мэдлэгээ уралдуулах АХА тэмцээн тэнд өрнөнө. Мөн ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын сурах бичгүүд бүрэн байна лээ. Монголын ардын аман зохиолын дээжис, монгол бичгээр бичсэн хуучны ховор номууд ч энэ танхимд олон. “Мөрөөдөл” хэмээн нэрлэх болсон нь энэ насны хүүхдүүдийн сэтгэл зүйн онцлогтой холбоотой аж. Тэд ирээдүйнхээ талаар төсөөлж, санаа зовнидог. Эдгээр мэдрэмжээ зөвөөр илэрхийлэх агаад ойлгох чадварыг хүүхдүүд энэ танхимд суралцаж, хөгжсөнөөр эзэмших боломжтой юм байна.
2024-04-12
Тэгш хамруулах нэрээр аутизмтай хүүхдүүдийг боловсролоос гадуур үлдээх вий
Тэгш хамруулан сургах боловсролын талаар авах зарим арга хэмжээний тухай Засгийн газрын тогтоолд “Хөгжлийн бэрхшээлийн онцлогоос үл хамааран цэцэрлэг, ерөнхий боловсролын сургуульд тэгш хамруулах, эрүүл мэндийн шалтгаанаар танхимын сургалтад хамрагдах боломжгүй хүүхдэд тохирсон боловсролын хувилбарт болон явуулын багшийн үйлчилгээг бий болгох” гэж дурдсан байдаг. Хэдийгээр манай улс хүүхэд бүрийг боловсролд тэгш хамруулах зарчим баримталж буй ч учир дутагдалтай зүйл цөөнгүй. Ялангуяа аутизмын хүрээний эмгэгтэй хүүхдүүдэд боловсрол олгох асуудал хурцаар хөндөгдөж байна.
2024-04-11
Чандмань сумын сургуулийн дээврээс дусаал гоожиж, сургалт явуулахад хүндрэлтэй болов
Говь-Алтай аймгийн Чандмань сумын ерөнхий боловсролын сургуулийн өргөтгөлийн барилгын дээврээс дусаал гоожиж, сургалт явуулахад хүндрэлтэй нөхцөл үүсээд байна. 1970 онд барьсан уг сургуулийн барилга ашиглалтын шаардлага хангахгүй гэж мэргэжлийн байгууллагынхан дүгнэсэн ч анги танхим хүрэлцээгүй тул бага сургуулийн сурагчид нь хичээллэдэг байна
2024-04-10
Хилийн чанад дахь “шоовдорлогдсон” иргэд
“Франц улсад амьдраад есөн жил болж байна. Нэг ч удаа санал өгсөнгүй дээ. Өгөх сөн гэж боддог. Гэвч саналаа өгөхөд төр улсын бодлого нь саад болж байна шүү дээ. Миний амьдарч буй газар дипломат төлөөлөгчийн газар байхгүй”.
Франц улсад амьдарч буй Монгол Улсын иргэн, зохиолч, сэтгүүлч Х.БОЛОР-ЭРДЭНЭ
2024-04-10
Театрын соёл үзэгчдээс эхэлнэ
Сонгодог урлагийн театрт үзвэр эхэллээ. Гэтэл бүх хүн суудлаа эзэлсэн хойно 20-30 минутын дараа хэдэн үзэгч таны хажуу талын суудалд суухаар цаанаас ирж харагдана. Утасныхаа гэрлийг гялбалзуулаад “Энэ хэддүгээр суудал вэ” хэмээн хүмүүсээс асуулаа. Урд талд суух үзэгчийн утас дуугарч чангаар ярих аж. Ард суух хүн таны сандлыг хөлөөрөө өшигчинө. Тэр байтугай утсаа ухах, бичлэг хийх, үзвэрийн талаар хоорондоо шивнэлдэх, электрон тамхи татах, ууттай зүйл задалж идэх явдал эргэн тойронд торойн үзэгдлээ. Үзвэр дуусав уу, үгүй юү үзэгчид уран бүтээлчдэд баяр ч хүргэлгүй нирхийтэл босоод явчихна. Гоо зүй, сэтгэл мэдрэмжээ уяраахаар ирсэн таны хувьд эдгээр үйлдэлд гутаад, бөөн бухимдал тээсээр гэр лүүгээ зүглэх нь тэр.
2024-04-09
Эрүүл мэндийн салбарын мөнгийг гадагш нь урсгасаар байхуу, С.Чинзоригоо
Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзориг элэгний D вирустэй иргэдийг дотооддоо бус, хойд хөршийн Буриадад эмчлүүлнэ гэв. Уг нь иргэдээ эх оронд нь зардал чирэгдэл багатайгаар эмчилж, илаарьшуулах нь аль ч орны төрийн бодлого, ялангуяа салбарын яам, сайдын ажлын цөм нь байх ёстой. Цаашлаад өвчлөлийг бууруулах замаар эрүүл мэндийн салбарынхаа ачааллыг хөнгөлөх бодлого боловсруулж, хэрэгжүүлэх учиртай. Гэтэл манай улсын Эрүүл мэндийн сайд дандаа л иргэдээ гадаад руу эмчилгээнд явуулна гэж яриад, Засгийн газар, парламент ч саналыг нь дэмжээд байх юм. Дарга нар хувийнхаа мөнгөөр хүмүүсийг гадаадад эмчлүүлэх бол бидэнд хамаагүй. Гэтэл тэд татвар төлөгчид бидний мөнгийг гадаад руу урсгачхаад, халааснаасаа гаргасан мэт авирлаад байх юм.
2024-04-05
Эмзэг бүлгийн хүүхдүүдээ хөсөр хаясан төр
Хүний эрхийн үндэсний комисс (ХЭҮК)- оос “Монгол дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх 23 дахь илтгэл”-ээ УИХ-д уламжлаад байна. Хууль тогтоогчид үүнийг ойрын үед хэлэлцэх ёстой. Гэвч хэлэлцээд нэмэр байна уу гэж асуумаар. Тухайлбал, энэ удаагийн илтгэлд эмзэг, эрсдэлтэй бүлэгт хамаарах хагас болон бүтэн өнчин, байнгын асаргаа шаардлагатай хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн эрхийн талаар хөндөв. Энэ бүлэгт хамаарах 52 096 хүүхэд бий гэнэ. ХЭҮК 23 удаа илтгэл танилцуулахдаа 16-д нь хүүхдийн эрхийн хүрээнд хамаарах аль нэгэн асуудлыг тусгаж иржээ
2024-04-05
Анхаарал болгоомж ахуйн түймрийн эрсдэлийг бууруулна
Иргэдийн дуудлагын дагуу ажиллахад цахилгааны өндөр хэрэглээтэй хэрнээ хэт нарийн утас ашигласан тохиолдол түгээмэл байдаг гэнэ. Мөн “Би чадна” гэх тодотголтой зарим хүн цахилгааны утсыг дур мэдэн холбохоор оролдохдоо гал алдах нь ч бий.
2024-04-04
Налуу замууд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд “Гималайн нуруу” мэт санагдаж байна
Гэтэл манай улсад стандарт бий ч түүнийг хэрэгжүүлдэг байгууллага гарын арван хуруунд багтах цөөн аж. Өнөө үед олонх байгууллага налуу замтай болсон нь сайшаалтай ч чанарт бус, хэлбэрт анхаарал хандуулсан хэвээр л байна. Тэргэнцэртэй байтугай явган хүн өгсөж, уруудахад хүндрэлтэй, гулсуур шиг гөлгөр плитатай, хэт өндөр хийсэн налуу зам хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, хүүхдийн тэрэг түрсэн хүмүүст “Гималайн нуруу” мэт санагддаг талаар нэгэн ээж цахим хуудсандаа бичжээ.
2024-04-03
Эзэнгүй, стандартгүй отоглох цэгүүд
Байгалийн үзэсгэлэнт, түүхэн дурсгалт газар, улсын тусгай хамгаалалттай бүсэд аялагчид хаа дуртай газраа асар барьж, хоноглодог явдлыг манай улс таслан зогсоохоор “тэмцэж” буй. Дундговийн Цагаан суварга, Хэнтийн Цэнхэрмандал дахь Хар зүрхний хөх нуур, Өмнөговийн Ёлын ам, төрийн тахилгат Их богд уул, алхагч, авирагчдын жим гарсан Асралт хайрхан, жил болгон гадаад, дотоодын олон мянган аялагчийн хөлд дарагддаг Хөвсгөл, Өгий, Хяргас, Буйр зэрэг үзэсгэлэнт нуурыг зорин очвол сандал, сүүдрэвч, асар барих талбай, хогийн сав, ариун цэврийн байгууламжтай тусгай цэг угтах вий
2024-04-03
Томсгосон тойрог “царцааны нүүдэл”-ийг хумих уу Томсгосон тойрог “царцааны нүүдэл”-ийг хумих уу
Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар (УБЕГ) өчигдрөөс сонгогчдын нэрийн жагсаалтыг цахим хуудсандаа байршуулж эхлэв. Үүнтэй зэрэгцээд “царцааны нүүдэл”-ийн талаар хөндөх хэрэгтэй болж буй юм. Энэ бол сонгууль бүрээр гардаг, шүүмжилдэг ч шийдэж чадалгүй орхидог сэдэв. Нийслэл, эсвэл орон нутагт өрсөлдөх хэн нэгэн улс төрчийг дэмжихээр урьдчилан тооцоолж, тодорхой тооны иргэд нэр дэвших тойрог руу нь хаягийн бүртгэлээ шилжүүлдэг бохир технологийг “царцааны нүүдэл” хэмээн нэрлэдэг. Тухайн нэр дэвшигчийн ойрын хүмүүс, дэмжигчид бүртгэлээ биечлэн шилжүүлэхээс гадна оршин байдаг нь үл мэдэгдэх “хий үзэгдэл” ч олноор гарч ирдэг. Хаяг дээр чинь огт зүс үзээгүй хэдэн “хамаатан” нэмэгдчихсэн байна гэсэн үг.
2024-04-02
Хагархай замаас болж учирсан хохирлыг хотын дарга төлнө
Замын цоорхойноос болж машин эвдэрвэл хохирлыг нь орон нутгийн удирдлага барагдуулна. Жолооч нар эвдэрхий замаас болж учирсан хохирлоо нөхөн төлүүлэх эрхтэй гэсэн үг. Авто замын тухай хуулийн 35.2-т “Авто зам, замын байгууламжийн ашиглалтын хэвийн нөхцөлийг хангаагүйгээс иргэн, хуулийн этгээдэд хохирол учирсныг эрх бүхий байгууллага тогтоосон бол тухайн авто зам хариуцагч болон эзэмшигч уг хохирлыг хариуцан төлнө” хэмээн заажээ. Уг хуульд тодорхой зааснаар авто замыг эзэмшигч нь орон нутгийн Засаг дарга юм байна
2024-04-01
