Б.НАРАНТУЛГА: Монголчууд мэдрэмж, сэтгэл хөдлөлөө илэрхийлдэг хүмүүс биш
“Миний анхны мэргэжил хүүхдийн номын зураач. Хүүхдийн номын “Жангар” студийг 2005 онд үүсгэн байгуулалцаж байлаа. Хэсэг хугацаанд мэргэжлээрээ ажилласны дараа сэтгэл судлалын чиглэлээр сурахаар шийдсэн. Ингээд эрхлэгчийн ажлаа хүлээлгэн өгөөд, дахин сурч эхэлсэн юм” хэмээн ярих бүсгүйг Б.Нарантулга гэдэг. Тэрбээр Урлагийн сэтгэл заслын үндэсний төвийн үүсгэн байгуулагч, урлагийн сэтгэл засалчаар ажилладаг юм. Монголд урлагийн сэтгэл заслыг хэрхэн нэвтрүүлж байгаа талаар түүнтэй ярилцлаа.
2024-08-08
Б.СҮХБААТАР: Байгалийн ухааныг судалсан хүүхэд эх дэлхийдээ ээлтэй, уян зөөлөн болж хүмүүждэг
Саудын Арабын Эр-Риад хотноо өнгөрсөн сард зохион байгуулсан олон улсын химийн 56 дугаар олимпиадаас манай улсын баг нэг мөнгө, гурван хүрэл медаль хүртсэн билээ. Үүнтэй холбогдуулан химийн хичээлийн ач тус, үүнийг яагаад сонгон суралцах хэрэгтэй талаар МУИС-ийн Химийн тэнхимийн ахлах багш Б.Сүхбаатартай ярилцлаа. Тэрбээр 2022 оноос хойш олон улсын олимпиадуудад сурагчдаа бэлтгэн оролцуулж буй юм. Түүнчлэн “Монголын химийн олимпиадын хороо” нийтэд үйлчлэх төрийн бус байгууллагын гүйцэтгэх захирлаар ажилладаг.
2024-08-07
Г.БАТЗОРИГ: Богино хугацаанд бага өртгөөр зам барихын тулд ус зайлуулах системийн төсвийг нь хасдаг
Манай улсын авто замуудад ус зайлуулагч хангалтгүй. Үүнээс үүдэн зун бүр л хотын зам, талбай усанд автаж байна. Уг нь жил бүр л авто замуудыг өргөтгөн шинэчилдэг. Гэтэл замууддаа ус зайлуулагч суурилуулах нь ховор. Улмаар байгальдаа шингэх ёстой борооны ус цардмал талбай буюу асфальтан дээр бууж, шинэчилж, сайжруулсан замыг нь эвдэх шалтгаан болж байна. Улаанбаатар хотод байнга тулгардаг эл асуудлыг шийдэх гарц хайж, усны барилга байгууламжийн инженер, судлаач Г.Батзоригтой ярилцлаа. Тэрбээр усны бүх төрлийн барилга байгууламжийн чиглэлээр зураг төсөл, зөвлөх үйлчилгээ үзүүлдэг “Гидродизайн инноваци” ХХК-ийн захирал юм.
2024-08-06
С.С.ШИШИГИН: Бид хэл хуурынхаа тусламжтайгаар ярилцдаг
“Нүүдэлчдийн хэмнэл-хэл хуур мину” сэдэвт хэл хуур тоглогчдын анхдугаар наадам энэ сарын 1-3-нд манай улсад боллоо. Тус наадамд Япон, Саха улсаас хүндэт зочид уригдан ирсэн юм. Мөн Улаанбаатар хот, Архангай, Баянхонгор, Говь-Алтай, Сэлэнгэ, Өмнөговь, Хэнтий, Завхан, Төв аймгаас нийт 30 гаруй тоглогч гоцлол ба хамтлаг төрөлд өрсөлдсөн.
2024-08-05
Г.ГАНХУЯГ: Урьдчилан сэргийлэх үзлэгээр 650 мянга гаруй хүнд хоол боловсруулах тогтолцооны өвчин илэрсэн
Улс орон даяар урьдчилан сэргийлэх, эрт илрүүлэх үзлэг, шинжилгээг үргэлжлүүлж буй. 2022 оны тавдугаар сарын 1-нээс эхлүүлсэн эрт илрүүлэгт энэ сарын 24-ний байдлаар 1 468 146 хүн хамрагджээ. Үүнээс 1 174 797 хүнд ямар нэгэн өвчний сэжигтэй тохиолдол илэрсэн байна. Тэдний 59.8 хувь нь эмэгтэйчүүд аж. Эрт илрүүлгийн явц, үр дүнгийн талаар ЭМЯ-ны Нийтийн эрүүл мэндийн газрын Халдварт бус өвчний хэлтсийн дарга Г.Ганхуягтай ярилцлаа.
2024-07-31
Г.ГАНБАЯР: Бүжгийн урлаг бол хөдөлдөг яруу найраг
“Ид шидийн орон” төвийн багш Г.Ганбаяртай ярилцлаа. Тэрбээр МУИС-ийг микробиологич мэргэжлээр суралцаж төгссөн. Өдгөө “Алтан тариа” компанид ахлах микробиологичоор ажилладаг. Түүнчлэн тэрбээр бага наснаасаа бүжгийн урлагтай амьдралаа холбосон нэгэн бөгөөд “Miracle dance” клубийг үүсгэн байгуулж, шавь нараа гадаад, дотоодын олон тэмцээн, уралдаанд бэлтгэж буй чадварлаг багш юм.
2024-07-30
Д.БУЯНДОРЖ: ДАШТ-д улсаа төлөөлж оролцохын тулд сургуулиасаа чөлөө авсан
Монголд үүсэж хөгжөөд 59 жилийн нүүр үзэж буй нисэх загварын спортоор сонирхож хичээллэдэг залуус олон бий. Тэдний нэг нь “Зуун билэг” клубийн тамирчин, спортын мастер Д.Буяндорж. Түүнийг амжилтад хөтөлсөн ачтан нь дасгалжуулагч, улсын шүүгч Д.Мөнхмандах. Багшийнхаа удирдлагад цөөнгүй жил хичээллэсэн тэрбээр дотоодынтэмцээний олон түрүүтэй. 2021 онд ОХУ-ыг зорьж, нисэх загварын олон улсын тэмцээнээс алтан медальтай ирж, БНХАУ-д зохион байгуулахад нь IV байр эзэлж байв
2024-07-26
А.ХАС: Ходоодны үрэвсэл хүндэрснээр хатангиршилтай болно
Манай улс сүүлийн жилүүдэд ходоодны өвчний шалтгаант нас баралтаар дэлхийд тэргүүлэх болсон. Ходоодны үрэвсэлт өвчний 20-30 хувь нь хорт хавдар болдог гэх судалгаа бий. Тиймээс хоол боловсруулах эрхтэн тогтолцооны эмгэг, түүний дотор ходоодны хатангиршил үүсэхэд нөлөөлж буй хүчин зүйлс, сэргийлэх арга замын талаар Улсын гуравдугаар төв эмнэлгийн Хоол боловсруулах эрхтэн судлалын тасгийн эмч А.Хастай ярилцлаа.
2024-07-26
Ц.БАТ-ОЮУН: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөгөөр малын бие давжаарч, ашиг шим нь буурч байна
2023 оны мал тооллогын дүнгээр улсын хэмжээнд 64.7 сая толгой мал бүртгэжээ. Зудын улмаас энэ жил дөрөвдүгээр сарын 11-ний байдлаар л гэхэд 6.6 сая мал хорогдсоныг албаныхан мэдээлсэн. Жил ирэх тусам гамшигт үзэгдлийн давтамж нэмэгдэж, хаврын улиралд бэлчээрийн ургамал оройтож цухуйн, мал ногоонд цадаж, тэвээргээ хангалттай авч чадахгүй нөхцөл байдал орон нутагт үүсээд байна.
2024-07-24
Ж.БАЯРСАЙХАН: Хүннүгээс 1000 жилийн өмнө Монголд төр улс байсны хөдөлшгүй нотолгоо нь буган хөшөө
Шинжлэх ухааны академийн Археологийн хүрээлэнгийн Хүрэл, төмрийн үеийн судалгааны салбарын эрхлэгч, доктор Ж.Баярсайхантай ярилцлаа. Тэрбээр 2004 оноос эхлэн буган хөшөөг дагнан судалж, шинжлэх ухааны цөөнгүй нээлтийг гэрчилсэн судлаач юм. Олон жилийн судалгааныхаа үндсэн дээр “Жаргалантын амны буган хөшөөд”, “Монголын умард нутгийн буган хөшөөд”, “Хориг уулын эрдэнэс” зэрэг түүх, археологийн өндөр ач холбогдолтой бүтээлээ хэвлүүлсэн байна. Өдгөө түүний “Хориг уулын эрдэнэс” ном ховор бүтээлийн тоонд багтах болжээ.
2024-07-24
Б.ЗОРИГТБААТАР: Ойрын 10 гаруй жил давтагдаагүй амжилт гаргалаа
Жил бүрийн наадмаар сурын харвааг сонирхож үзэхээр жуулчид олноор ирдэг. Буриад сурын тэмцээн халх харвааны өмнө болдог тул харваачдад сэтгэл зүйн бэлтгэл болдог талтай. Монголд буриад харваагаар Дорнод аймгийнхан хамгийн олон амжилт гаргасан. Тэдний нэг бол Цагаан-Овоо сумын уугуул, АПУ хувьцаат компани, “Хасбуу” сурын холбооны харваач, спортын мастер Б.Зоригтбаатар. Тэрбээр 64 сумнаас 63 онож, буриад сурын улсын мэргэн цол хүртсэн юм.
2024-07-23
Т.ГАЛХҮҮ: Түрүүлэхэд нутгийнхан минь их баярласан
Өвөг харваа буюу урианхай сур нь эзэн богд Чингис хааны үеэс улбаатай хамгийн эртний харваа юм. Дайн байлдаанд анх ашигладаг байх үеэс тоглоом наадмын хэлбэрт оруулахыг урианхайчууд эхэлжээ. Урианхай овгийн онцлог болох дайнч, тулаанч шинжийг илтгэсэн эртний ёс дэглэм бүхий эл харвааг өнөөг хүртэл хадгалан цэц сорьж ирсэн нь өдгөө Үндэсний их баяр наадмын харвааны төрөлд багтах болсон юм
2024-07-23
Д.ЭРДЭНЭХҮҮ: Нум эвшээлгэхэд бодол цэгцэрч, төвлөрдөг
Халх сурын байг “ханан” болон “хасаа” харваа гэж хоёр ангилдаг. Ханан харваанд гурван метр өргөн, 40 сантиметр өндөр хэц татаж, дотор талд нь сум орвол оносонд тооцно. Хасаа харваанд зөвхөн эрчүүд 20 сум тавьдаг. Эрэгтэйчүүд 75 метр газраас 40 сум, эмэгтэйчүүд 60 метрт 20 сум харвана
2024-07-23
Д.ТҮВШИНТӨР: Монгол мастерын чадварыг дэлхийд таниулах зорилготой
Хөгжмийн зэмсэг урлаач Д.Түвшинтөртэй ярилцлаа. Тэрбээр амьдралынхаа 35 жилийг хөгжмийн зэмсэг урлахад зориулсан, Монголын хамгийн анхны дипломтой, албан ёсны хөгжмийн мастер юм. Түүний урласан бүтээлүүд өдгөө мэргэжлийн урлагийн бүх байгууллагад бий. Мөн тэрбээр “Сеттимо” хөгжим урлалын компанийн захирлаар ажилладаг билээ.
2024-07-22