Бэлгийн замын өвчнийг 10 дахин бууруулах амлалтаа мартчихсан уу, дарга нараа
Манай улс найман жилийн өмнө “Халдварт өвчнөөс сэргийлэх, хянах” үндэсний хөтөлбөрөө баталсан. Гэвч жил ирэх тусам халдварт өвчний дэгдэлт буурахгүй, улам л нэмэгдсээр буй. Мянганы, Тогтвортой хөгжлийн зорилтдоо ч хүрэлгүй өдий болов. Жилд 28-30 мянгаар тоологддог байсан өвчлөл өдгөө 40 мянга давдаг болжээ. Тэр дундаа шинэ зуун гарч, харьцангуй боловсролтой, мэдээлэлтэй болсон бид бэлгийн замын халдварт өвчнөөсөө ангижирч чадахгүй л явна. Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвөөс гаргасан судалгаагаар халдварт өвчнөөр өвдсөн гурван хүн тутмын нэг нь бэлгийн замынх, түүний дотор тэмбүүгийн тархалт өндөр хэвээрээ байна.
2025-05-14
Бакалаврын оюутнуудыг “торгоож”, дотоодын сургуулиудаа өөд татах оролдлого
Дотоодын болон гадаадын дээд боловсролын сургалтын байгууллагад суралцагчид зээл, тэтгэлэг олгох, эргэн төлүүлэх, буцалтгүй тусламж, дэмжлэг үзүүлэх журмыг Засгийн газар өнгөрсөн сарын сүүлчээр шинэчлэн батлав. Эл журмыг албан ёсоор ил тод болгоогүй, өдгөө Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газарт хянаж байгаа гэх ч ямар өөрчлөлт, шинэчлэлт хийсэн талаар онцлох мэдээллийг Боловсролын яам болон Боловсролын зээлийн сангаас танилцуулаад буй. Боловсролын сайд П.Наранбаяр “Зээлийн сан”-гийн журмыг шинэчлэхдээ дандаа хүндээ ээлтэй, дотоодын дээд боловсролын байгууллагуудаа дэмжсэн, эргэн төлөлтийг бодитойгоор сайжруулах, хаана амьдардаг, хэний хүүхэд гэдгээс үл хамааран тэгш боломж олгох өөрчлөлтүүд хийсэн” гэж тодотгосон юм. Эл журамд өнгөрсөн хугацаанд хийсэн өөрчлөлтүүд мөн л ийм ерөнхий агуулга, зорилготой байв. Харин энэ удаагийнх өөр байж, ахиц дэвшил авчрах уу гэдэг нь асуултын тэмдэгтэй хэвээрээ.
2025-05-14
Орон нутгийн орхигдсон замд осолдогсод буурахгүй нь
Өргөн уудам газар нутагтаа асгасан шагай шиг амьдардаг улс бол монголчууд. Аймгийн төвөөсөө хэдэн зуун км алслагдсан малчид, иргэдийг хөгжилд хөтлөх гүүр нь авто зам. Манай улсад аймаг, нийслэл, сумуудыг холбосон улсын чанартай 15 000 орчим км үргэлжлэх авто зам бий. Үүнээс 7.7 мянган км нь хатуу хучилттай. Өөрөөр хэлбэл, тэн хагас нь хатуу хучилттай, үлдсэн нь шороон болон сайжруулсан зам юм.
2025-05-14
Татвар төлөгчид уйлж, дарга нар туйлж байна
Учирлаж тайлбарлахаас илүүтэй уурлаж, загнахыг урьтал болгодог, хувийн өмч рүү халдаж, хурааж, нураадаг хотын дарга Х.Нямбаатар Унгарт “зугаалж” явна. Нийслэлийн Засаг даргаар ахлуулсан нүсэр баг туршлага судлах нэрээр татвар төлөгчдийн мөнгөөр туйлж буйд олон нийт дургүйцлээ илэрхийлсэн юм. Энэ тухай УИХ-ын гишүүн Ч.Лодойсамбуу “Хотын дарга 150 хүний бүрэлдэхүүнтэй Унгарт туршлага судалж яваа юм байна. Яасан судалж дуусдаггүй туршлага вэ. Онгоц дүүрэн хүн шүү дээ
2025-05-13
Дампуу компанид давуу эрх олгосон тендерчид хэн бэ
Монгол Улс, БНСУ-ын Засгийн газар долоон жилийн өмнөөс харилцан тохиролцож, хөнгөлөлттэй зээлийн санхүүжилтийн гэрээг үзэглэн улмаар 2019 онд Солонгосын “Ки-Ди-Эйч-И Си” (KDHEC), “Ки-Ди-Эйч-Си” (KDHC) болон манай “Грин энержи интернэйшнл” (GEI) компаниудтай зөвлөх үйлчилгээний ажлаа гэрээлж байсан “Арван аймгийн төвд дулааны станц барих төсөл” цаасан дээрх хоосон мөрөөдөл болов. Цар тахал, түүний дараах нийгэм, эдийн засгийн хямрал, хоёр ч удаагийн УИХ-ын сонгууль гэх мэт олон талын сорилт бэрхшээл бүхнийг даван туулсны эцэст ажлаа хүлээлгэж өгөхөд жил хүрэхгүй хугацаа үлдээд байтал төслийн ерөнхий гүйцэтгэгч БНСУ-ын “Бьюксан инженеринг” компани дампуурлаа зарлахад хүрчээ.
2025-05-13
Монголын тэргүүн хатагтай нарын “нуугдмал” дүр төрх
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний ерөнхий командлагч У.Хүрэлсүх ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путиний урилгаар Ялалтын 80 жилийн ойн баярын цэргийн хүндэтгэлийн ёслолд оролцлоо. Үүнийг тойрсон ээлжит мэтгэлцээнээ монголчууд нийгмийн сүлжээнд өрнүүлж байна. Мөн ахин хоёр жилийн хугацаа үлдэж байгаа ч Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн сунгаа эхэлчихсэн, хууль, эрх зүйн орчныг хэний эрх ашигт нийцүүлэн өөрчлөх тухай хөшигний ард эрчимтэй хэлэлцэж буй. Тэгвэл бид зөвхөн Ерөнхийлөгч сонгодоггүй. Түүний гэргий буюу тэргүүн хатагтай ямар хүн байх нь олон нийтийн анхаарлыг татдаг. Сонголт хийхэд нь ч иргэдэд тодорхой нөлөө үзүүлдэг гэхэд болно. Харин Монголд тэргүүн хатагтайн байр суурь тун бүдэг байсаар иржээ. Зарим жилд нь бүр тэргүүн хатагтай биш, тэргүүн охинтой байсныг санаж буй биз ээ.
2025-05-12
Буриадын төв талбайд 1500 цэрэг эр ЯЛАЛТЫН БАЯР-аа тэмдэглэж алхлаа
Дэлхийн II дайны хүндхэн он жилүүд ард хоцорч, хэдийн 80 жил өнгөрчээ. Өдгөө хүн төрөлхтний түүхэнд уг гашуун түүх “Аугаа” хэмээн онцлон тэмдэглэх үйл явдал болж, жилийн жилд ОХУ-ын хотуудад баярын жагсаал зохион байгуулдаг уламжлал тогтжээ. Ийм нэгэн сүрт баярын жагсаал Буриад Улсын нийслэлийн төв талбайд боллоо. Аугаа их Эх орны дайны ялалтын бэлгэдэл - Ялалтын жагсаалд Буриадын тойргийн бүрэлдэхүүн цэргийн ангиуд оролцсон юм.
2025-05-09
Хүүхдийн сонголт, сонирхлыг хүндлэхээс номтой нөхөрлүүлэх аялал эхэлдэг
Та хүүхдийнхээ сонирхсон номыг хавтасны зураг, сэдэв, агуулга, нэр зэргээр нь шинжээд, худалдан авахаас нэг бус удаа татгалзаж байсан уу. Номын дэлгүүр, үзэсгэлэн, худалдааг зорихдоо хүүхдээ дагуулснаас ганцаараа явсан нь дээр гэж үздэг үү. Таны хүүхэд хэтэрхий балчир тул өөртөө тохирох ном олж ча¬дахгүй, ахадсан, хүндэдсэн сонголт хийчих вий гэж үргэлж болгоомжилдог уу. Та хүүхдэдээ аль болох гэгээлэг сэдэвтэй, сайн сайхан, сургамжтай үйл явдалтай, өнгөлөг зурагтай ном авч өгөхийг боддог уу.
2025-05-09
Ахмад зөвлөхүүдээр “дутсан” УИХ
УИХ, Ерөнхийлөгч, Засгийн газрын бүт¬цэд албан тушаал “цэцэглүүлэх” их аян өрнөж байна. Уг жагсаалтын сүүлд ахмад зөвлөхийн албан тушаал бичигдэж буй юм. Парламентын 126 гишүүн бүгд зөвлөхтэй. Гэвч тэд хангалттай зөвлөж, чиглүүлж чадахгүй байгаа бололтой. Гишүүдэд ахмад хүмүүсийн үг, үнэт зөвлөгөө л дутаад байгаа гэнэ. Энгийн нэг малчин, тариаланчийн биш, хууль, эрх зүйн бодлого боловсруулж байсан туршлагатай, УИХ, Засгийн газар, төрийн захиргааны болон нутгийн захиргаанд удирдах албан тушаал хашиж байсан хүмүүсийн зөвлөгөө л чухал аж. Ингэхдээ эмэгтэй нь 55, эрэгтэй нь 60-аас дээш настай байх босго тавьжээ. Хуучин гишүүн, сайд байсан улс төрчдөд зориулсан бас нэг төрлийн эрх ямба бий болгох гээд байгааг эндээс харж болно.
2025-05-09
Эмийн агентлаг Засгийн газрын бус, ЭМЯ-ны хэрэгжүүлэгч болжээ
Манай улс Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулиа хамгийн сүүлд буюу өнгөрсөн оны зургаадугаар сард ши¬нэчилсэн. Шалтгаан нь зах зээл дэх чанаргүй, мөртлөө “хөөсөрсөн” үнэтэй эмүүдийг шахаж, үйлчилгээ өндөртэйг нь оруулж ирэх, цаашлаад дотоодын үйлдвэрлэлийг дэмжих замаар импортод хяналт тавих зорилготой. Бүр тодруулбал, тус хуулийн тавдугаар зүйлд “Төрөөс эм, эмнэлгийн хэрэгслийн талаар баримтлах бодлого нь Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдлын салшгүй хэсэг байна.
2025-05-08
“Ногоон нуур-1008” төслийн гүйцэтгэгч Монголын компаниудад төлбөрийг нь өгөхгүй байна
Улаанбаатар хотын агаарын болон хөрсний бохирдлыг бууруулах, гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийн ажлыг хэрэгжүүлэх, айл өрхийг орон сууцаар хангах бодлогын хүрээнд БНХАУ-ын буцалтгүй тусламжаар “Ногоон нуур-1008 айлын орон сууц” төсөл хэрэгжүүлж эхлээд 5-6 жил өнгөрч байна. 2019 онд төслийн нэгжийг байгуулж, газар чөлөөлөлтийн ажлыг эхлүүлж байсан бол цар тахлын жилүүдэд үйл ажиллагаа нь саатсаныг хүмүүс санаж буй нь лавтай.
2025-05-08
Ил, далд татвар иргэдийг “мөлхүүлж” байна
Монголчууд цөөхүүлээ. Нийт хүн амын гуравны нэг нь хүүхэд, мөн тооны хүн халамжаар амьдардаг. Харин үлдсэн 30 гаруйхан хувь нь л махийтал хөдөлмөрлөж, эцэг, эхийн¬хээ тэтгэврийг, өвчтэй зовлонтой хүмүүсийн эм, тариаг татвараараа залгуулж ирсэн. Гэвч жил ирэх тусам “ажилчин анги”-ийнхны олсон хэдэн төгрөгийг төр засаг нь ил, далд хэлбэрээр хумсалж хулгайлсаар тартагт нь тулгаж, залуус ч ажиллаж, амьдрах хүсэлгүй боллоо. Яах вэ, та минь ээ.
2025-05-07
“Монголын төмөр зам”-ын зарим даргыг ажлаас нь чөлөөлөх санал хүргүүлжээ
Төмөр замын салбарт ширүүхэн өдрүүд үргэлжилж байна. Үүний өмнө Засгийн газрын тогтоолоор “Тавантолгой төмөр зам”-ыг “Монголын төмөр зам” төрийн өмчит компанитай нэгтгэх үйл явц өрнөсөн. Харин өнгөрсөн долоо хоногийн баасан гарагт Зам, тээврийн сайд Б.Дэлгэрсайхан “Монголын төмөр зам” компанийн зарим газрын даргыг ажлаас нь чөлөөлөхөө мэдэгджээ. Тухайлбал, “Монголын төмөр зам”-ын Тээвэр ложистик, төлөвлөлтийн газрын дарга Г.Шижирбаатар, Хөдлөх бүрэлдэхүүний газрын дарга Д.Нямлхагва, Худалдан авах хэлтсийн дарга Г.Батсүлд нарыг ажлаас чөлөөлөх саналаа тус компанийн гүйцэтгэх захирал О.Батчулуунд хүргүүлсэн гэх мэдээлэл байна.
2025-05-06
Хөгжлийн банк улс төрийн наймаанаас ангижрах ирээдүй алга
Хөгжлийн банк буюу хөгжлийн бүтээн байгуулалтыг дэмжих үндсэн үйл ажиллагаатай санхүүгийн байгууллагууд улс төрийн нөлөөллөөс ангид байж чадаагүйгээс үр ашиггүй зээл их хэмжээгээр олгож, алдагдал, хяналтгүй байдал, дампууралд хүрсэн жишээ дэлхийн түүхэнд цөөнгүй. Харин оновчтой бодлого, шийдвэртэй арга хэмжээ, хууль, эрх зүйн дорвитой шинэчлэлээр энэ эгзэгтэй, хүнд нөхцөл байдлаас гарч, хөгжлийг хөдөлгөгч төсөл, хөтөлбөрийг санхүүжүүлэх, эдийн засгийн тогтвортой өсөлтийг хангах үндсэн чиг үүргээ биелүүлж чадсан нь хуруу дарам цөөн аж.
2025-05-06
Төрийн цензурт дөнгөтэй хэвлэлийн эрх чөлөө
“Хил хязгааргүй сурвалжлагчид”(Reporters without borders) олон улсын байгууллагаас 2025 оны Хэвлэлийн эрх чөлөөний индексийг танилцуулахад Монгол Улс 180 улсаас 102 дугаарт эрэмбэлэгдэв. Өнгөрсөн жил манай улсын хэвлэлийн эрх чөлөө 21 байраар огцом ухарч, 109-д бичигдсэн нь одоогоор түүхэн “рекорд” болоод буй. Өмнөх оны дээрх үзүүлэлттэй харьцуулахад энэ жил нэг оноогоор дээшилж, 102 дугаар байрт шилжсэн боловч “хүнд” ангилалд багтсан хэвээрээ л байгаа юм. Ялангуяа 2020 оноос хойш Монголд хэвлэлийн эрх чөлөөний индекс мэдэгдэхүйц уруудаж, “асуудалтай”-гаас “хүнд” гэсэн ангилал руу гулсаад буй. Хэвлэлийн эрх чөлөөний индексийг таван ангилалд хуваан авч үздэг бөгөөд энэ жи¬лийн хувьд нийгэм, эдийн засгийн үзүүлэлт сайжирсан боловч сэтгүүлчийн аюулгүй байдлын асуудал хамгийн ноцтойд тооцогджээ.
2025-05-05
Ардчилал бөхөөгүйн сануулга
Монгол Улсын төрийн эрх барих байгууллага болох парламентыг атгандаа байлгах гэсэн Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн санаархалд саад учраад байна. Тэрбээр өөрийгөө бүхний дарга хэмээн итгэж, УИХ-ын нэгдсэн чуулганы индэр дээрээс хууль тогтоох байгууллагын гишүүнийг доромжлон, гүтгэсэн үйлдэл гаргасан. АН, ХҮН намынхныг Засгийн газартаа нэгтгэж, сөрөг хүчний үүрэг гүйцэтгэх учиртай ИЗНН, Үндэсний эвслийнхнийг ч аргандаа оруулсан учраас тэрбээр парламентыг өөрийнхөө хүслээр удирдах болсон юм.
2025-05-05
