Хар тамхины хяналт шалгалтын үеэр залуусын дунд танил болсон хүмүүс ч баригджээ
Засгийн газрын тэргүүн гэнэт ухаан оров уу, яав. Хар тамхитай тэмцэх бие даасан тусгай алба байгуулж, чадавхжуулах, гадаад улсын энэ төрлийн байгууллагатай хамтран ажиллах талаар Засгийн газрын хуралдаанаар ярьж, холбогдох хүмүүст үүрэг, чиглэл өгөв. Уг нь Засгийн газар хар тамхитай тэмцэх үндэсний хөтөлбөр гэгчээ олигтойхон мөрдүүлж, хил, гаалийн хяналт шалгалт, тоног төхөөрөмжөө сайжруулахад чиглэсэн санхүү, хөрөнгө мөнгөө түргэн шуурхай шийдвэрлэж, донтогчдыг эмчлэх төв байгуулчихсан бол өдийд ингэж тусгай алба байгуулна гэж ярьж суухгүй байсан биз.
15 цаг 22 мин
Нэгдэлд бус, задралд замчлах нутгийн зөвлөл
“Нутгийн зөвлөл” гэсэн нэршилтэй байгууллагууд 1990-ээд оны эхэн үеэс үүссэн бөгөөд өдгөө Монголд 21 аймаг, 330 сум бүр томоохон хот суурин газарт төлөөлөл бүхий өөрийн гэсэн нутгийн зөвлөлтэй. Нэг сумаас л гэхэд хэд хэдэн хот, суурин газарт зэрэгцсэн үйл ажиллагаа явуулж буй нутгийн зөвлөл байдгаас харахад энэхүү албан бус сүлжээний бараг хязгааргүй гэж хэлж болохоор “нийгмийн сүлжээний матриц” үүсэх боломжтой байна” хэмээн антропологич Ш.Туяагийн “Нутгийн зөвлөл ба албан бус улс төрийн хүч” судалгаанд онцолжээ.
2025-07-25
Увсын тариаланчууд 12 хүүхдийн амиар наадах шахав
Аймаг, сумуудын ойн баяр хавтгайрч, зохион байгуулалт нь задгайрч, тэр хэрээр аюулгүй байдал нь алдагдсаныг Увсын Тариалан сумын 100 жилийн наадам гэрчлэв. Тус сумын түүхт ойн баяр энэ сарын 21, 22нд болсон бөгөөд нийт 10 насны 350 орчим морийг 80 гаруй уралдаанч хүүхэд хурдлуулсан байна. Энэ үеэр 12 хүүхэд мориноос унаж бэртжээ. Тэдний найм нь соёолон насны морьдын уралдааны үеэр унасныг албаныхан хэлсэн. Учрыг тодруултал 48 соёолон гараанаас гарахад зам чиглүүлж хөтлөх үүрэгтэй комиссынхны машин эхэнд нь яваагүй аж. Үүнээс болоод гарааны зурхайгаас дөнгөж 500 метрийн зайд морьд үргэлжилсэн том гуу жалганд бүдэрцгээж, олон хүүхэд унасан харамсалтай үйл явдал болжээ. Өөрөөр хэлбэл, Увсын тариаланчууд 12 хүүхдийн амиар наадах шахаж.
2025-07-25
Түр амс хийхийн өмнөх ба дараах улстөр
УИХ-ын намрын чуулганыг есдүгээр сарын 15- нд нээхээр болжээ. УИХ-ын тухай хуулийн 17.1-ийн дагуу уг чуулганыг аравдугаар сарын 1-нд нээдэг байсныг ийнхүү 15 хоногоор наашлуулсан байх нь. Хаврын чуулганыг наадмын өмнө хаахтай зэрэгцээд намрынхаа бэлтгэл ажилд орсныг УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан онцолсон байна лээ. Мөн хаврын чуулганы төгсгөлд олон хууль “бөөндөн” батлав.
2025-07-24
“Багануур” ХК-ийг багалзуурдах ажиллагааг Ц.Сандаг-Очир санаачилсан уу
“Багануурын уурхайн үйл ажиллагаа нэг минут зогсоход л Улаанбаатар хот гал алдана. Тиймээс “Багануур” ХК-ийн олон жил хуримтлагдсан алдагдлыг бууруулах, уурхайчдынхаа эрх ашгийг хамгаалахын төлөө би тууштай ажиллана” хэмээсээр УИХ-ын хоёр ч сонгуульд ялалт байгуулсан Ц.Сандаг-Очир гишүүн 1200 орчим уурхайчны итгэлийг хөсөрдүүлж орхив.
2025-07-23
Амлалт, алга ташилтад бялуурч, ач холбогдол нь бүдгэрсэн эдийн засгийн форум
“Монголын эдийн засгийн форум” гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулагчид, бизнес эрхлэгчдэд харилцаа, хамтын ажиллагаагаа эхлүүлэх гарааны шинэ цэг, тулгамдсан асуудал, бодит нөхцөл байдлаа хэлэлцэн шийдвэрлэх чөлөөт индэр болсоор өнөөдрийг хүрлээ” хэмээн уг арга хэмжээг зохион байгуулагчид сүржин гэгч нь тодотгодог. Харин энэ сарын 8, 9-нд болж өндөрлөсөн 16 дахь удаагийн форум эл арга хэмжээ жилээс жилд дэндүү нүсэр, үр дүнд бус, өнгөц хэлбэрт илүү анхаарсан “гялгар” болж байгааг батлан харуулсан юм.
2025-07-22
Ипотекийн зээлтэй иргэдийг хоёрхон компанийн “хоол болгох” нь
Ипотекийн зээл бол дундаж амьдралтай өрх, гэр бүлүүдэд ус, агаар мэт хэрэгтэй, утаанаас ангижрах зорилготой улс орны хувьд ч хумьж болохгүй бодлого. Гэвч сүүлийн жилүүдэд ипотек тойрсон маапаан, арилжааны банкнуудын хүлээгдэл, залхаан цээрлүүлэлт утгаа алдаж, иргэдийн стресс бухимдлын гол шалтгааны нэг болоод буй. Ипотекийн зээл горилогчдын зовлон зүдгүүр багадаагүй атал дахиад нэг нэрмээс, санхүүгийн дарамт иргэдийн нуруунд үүрүүлэх болсон нь даатгалын шинэ журам юм.
2025-07-22
Шинэ арслан, гарьд, мэргэн, түрүүгээр магнай тэнийлгэсэн наадам
Төрт ёсны аугаа их уламжлал, үүх түүх, өв соёлоороо гайхуулан бахархах монголчуудын Үндэсний их баяр наадам ид хавтай сайхан болж өндөрлөлөө. Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын хувьсгалын 104, Ардчилсан хувьсгалын 35 жилийн ойн баяр наадам идэр арслан, гарьдтай, шинэ мэргэдтэй, шинэхэн түрүү, айрагтай, монгол түмний хэлдгээр бүтэн жилдээ ярих юмтай байлаа.
2025-07-21
Асаргаа, эмчилгээнээс адлагдсан ахмадууд
Монгол Улсын нийт хүн амын 10 гаруй хувийг ахмад настан эзэлж байна. Ахмад настны тухай хуульд 60, түүнээс дээш настай эрэгтэй, 55 ба түүнээс дээш настай эмэгтэйг ахмад хэмээн тодорхойлж буй. Өнгөрсөн оны статистик мэдээллээс үзэхэд манай улсад 55, түүнээс дээш настай нийт 476 653 хүн бүртгэлтэй байна. Сүүлийн жилүүдэд төрөлт буурч, эсрэгээрээ ахмад настны эгнээ тэлж буй. Ахмад үеийнхний эрүүл мэнд, хөдөлмөр эрхлэлт, эдийн засаг, сэтгэл зүйн асуудалд анхаарах цаг болсныг илтгэсээр. Ганцхан жишээ хэлэхэд, манай улсад 60, түүнээс дээш насныхны нийт хүн амд эзлэх хувь 2015 онд 6.4 байсан бол 2030 онд 11.9, 2050 он гэхэд 21.1-т хүрэх магадлалтай байгааг “Ахмад настны нийгэм, улс төрийн оролцоо” 2022 оны судалгааны тайланд дурджээ. Энэ хэрээр нийгмийн халамж, эрүүл мэндийн салбарынхан хүндхэн ачаа үүрэх нь.
2025-07-21
Наадмын тасалбар 4-6 дахин үнэд орж, хуушуурын зөвшөөрөл бизнес болов
Гурван сая гаруйхан хүн амтай монголчууд үндэ сний их баяр наадмаа хэрүүл тэмцэлгүй, маргаан, найраагүй тэмдэглэчхэж чадахгүй өдий хүрлээ. Жилийн жилд л наадмын нээ лт, хаалтын ёслолын тасалбарыг дамлан худалддаг. Өнөө жил ч хэвээрээ. Фэйсбүүкт өчнөөн мянган гишүүнтэй, “Наадмын тасалбар авна, зарна” гэх группүүдэд шагийн худалдаа өдгөө ид өрнөж байна. Уг нь наадмын нээлтийн болон бөхийн барилдаан, бусад үзвэрийн тасалбарыг энэ сарын 1-нээс цахимаар худалдсан. Үдшийн баярын тоглолтын тасалбарыг ч иргэд захиалан авах ёстой байв.
2025-07-10
Улсын сургуулиудыг эцээж, хувийнхныг “угжих” эсэргүү бодлого
Монголд эдүгээ баян, хоосны ялгаа, тэгш бус байдал хамгийн их гаарсан салбар бол боловсрол. Тэр дундаа ерөнхий боловсролын сургуулиудад тэгш бус байдал бий болоод олон он элээв. Боловсролын хүртээмжгүй байдал яагаад ингэтлээ газар авав гэдгийг нийтээр мэддэг хэрнээ үүнтэй эвлэрсэн нь харамсалтай. Энэ бүхэн боловсрол төлбөртэй болж, хэн дуртай нь үнэ тогтоодог болсонтой шууд холбоотой шүү дээ. Төрийн унхиагүй, харалган бодлого, шийдвэрийн нөгөө талд хувийн хэвшлийнхэн боловсролыг хэдийн бизнес болгож, зөвхөн мөнгөтэй айлын хүүхдүүд л чанартай боловсрол эзэмшдэг харгис нийгмийг бүтээчихсэн.
2025-07-09
Боловсролын газрыг боловсролгүй дарга удирдаж байна
Төрийн алба танил талын хийгээд бүлэглэж “булли” хийдэг хүмүүсийн цугладаг газар биш байлтай. Гэтэл Орхон аймгийн Боловсролын газарт энэ байдал хавтгайрч, танил талаараа бүлэглэж, нэгээ гадуурхдаг, хяхан хавчдаг үзэгдэл газар авсныг иргэд эсэргүүцэж эхлэв. Эл байдлаас Орхон аймагт тэр дундаа төрийн албанд эрдэнэт хүний алтан амь эрсдэж ч мэдэхээр байна.
2025-07-08
Сайжруулсан түлшний үйлдвэрүүдийг хагас коксын “агуулах” болгож царцаах замыг засжээ
“Хятадаас 226 тэрбум төгрөгөөр ганцхан өвөл хэрэглэх түлш худалдан авч байхаар хагас коксын үйлдвэр барьсан нь дээргүй юү” гэх байр суурийг цөөнгүй хүн илэрхийлж байна. Инженер, технологийн салбарт ойр гэгдэх УИХ-ын нэр бүхий гишүүд ч ингэж ярьж буй. Мөн “Тавантолгой түлш”-ийн үйлдвэрийн нөөц, хүчин чадалд тулгуурлаад шинэ төрлийн бүтээгдэхүүнийг дотооддоо үйлдвэрлэх боломжтойг ч сануулах, зөвлөх хүн олон. Биднийг ийн буруу, зөвийг хэлэлцэж, элдэв санал, шүүмжлэл дэвшүүлэх зуурт хагас коксын үйлдвэр байгуулах ажлыг холбогдох байгууллагууд хэдийн эхлүүлжээ.
2025-07-08
Бонд хэмээх бодлогогүй “тоглоом”
Нийслэл хот 2024 онд дотоодын зах зээлээс 1.5 жилийн хугацаатай, дунджаар 13 хувийн хүүтэй нийт 798.3 тэрбум төгрөгийн бонд босгоод, түүгээрээ зам засвар, арчилгаа, батарей хуримтлалын станц барих төсөлд зарцуулахаар төлөвлөсөн нь Өрийн удирдлагын тухай хуультай нийцээгүй гэж Үндэсний аудитын газар дүгнэжээ. Дээрээс нь өнгөрсөн жилийн сүүлчээр гадаадын зах зээлээс босгосон 500 сая ам.долларын үнэт цаасаа арилжааны банкуудад байршуулж, бондын эх үүсвэрээ ашиглаж ч амжаагүй байтал 5.7 тэрбум төгрөгийн хүүгийн алдагдалд орсон тухай мэдээллийг аудитынхан илчлэв. Хотын захирагч Х.Нямбаатар энэ мэтийг “Худал мэдээлэл” гэж нийгмийн сүлжээгээрээ уйгагүй няцааж буй ч өнөөх “худал” мэдээллийг нь сэтгүүлчид бид биш, УИХ-ын гишүүд, Үндэсний аудитынхан дэлгээд байна.
2025-07-07
“Засвар” хийдэг УИХ
УИХ-ын хаврын чуулганыг энэ лхагва гарагт завсарлуулахаар болжээ. Уг чуулганыг өнгөрсөн гуравдугаар сарын 17нд нээж, гурван сар гаруйн турш хуралдсан юм. Тавдугаар сарын сүүлчээс зургаадугаар сарын эхний хагас хүртэл УИХ-ын үндсэн үйл ажиллагаа нэлээд “доголдолтой” байсан гэхэд буруудахгүй. Учир нь 33 дахь Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ орлогоо нотолж чадаагүйн улмаас огцрох нь бараг тодорхой болоод байлаа. Тэрбээр тэсэж үлдэхээр хор найруулсан бол сайд нар нь албан тушаалаа хадгалах гэж, нэг хэсэг нь хоёрдугаар ээлжид “хоолонд орох”оор хөөцөлдөн, нойр хулжиж байсан хэрэг. Тиймээс байнгын хороо, нэгдсэн чуулганы ирц тааруу байв. Улмаар Ерөнхий сайдад итгэл үзүүлэх, эсэх УИХ-ын тогтоолын төслийг чуулганаар хэлэлцээд “Дэмжихгүй” гэсэн шийдвэр гарган, түүнийг огцруулсан.
2025-07-07
Хүүхэд хамгааллын салбарыг хүний нөөцгүй болгох нь төрийн хэмнэлт үү
Манай улсын хүн амын бүлгүүдээс хамгийн их хаягдаж, гадуурхагддаг нь хүүхдүүд. Нийгмийн бүхий л шатанд хамгаалуулах, хайрлагдах эрхтэй хүүхдүүд яагаад хөсөр хаягддаг вэ гэхээр тэд сонгууль өгдөггүй. 100 жилийн түүхтэй хүүхдийн байгууллага нь өнөө хэр нь тогтолцоогоо бүрдүүлээгүй, тогтсон ч төсөвгүй явж ирсэн нь үүний баталгаа. Монголын төр ерөөс хүүхдэдээ хайргүй, элэггүй, нийгэм нь ч тэдэнд огтоос ээлгүй. Сүүлийн таван жилд хүүхэд хамгааллын салбарын төсөв овоо нэмэг¬дэж, бие даасан хуультай ч болоодохлоо.
2025-07-04
ХҮН намынхны богино зайны улс төр
УИХ-д гуравдагч хүчнийг төлөөлж буй намуудын нэг нь ХҮН. Өөр сонголт, найдвар хайсан иргэдийн хүлээлт, итгэлийн хүчээр энэ намынхан 2024 оны сонгуулиар парламентад анх удаа найман гишүүнтэй болсон юм. Тэдний хоёр нь л тойргоос өөрийн хүч, чадвараар ялгарч сонгогдсон бол үлдсэн зургаа нь иргэдийн намд нь өгсөн саналын дагуу, жагсаалтаар хууль тогтоогчийн суудалд хүрсэн. Боловсролтой, улс төрд өндөр албан тушаал хашиж байгаагүй, нэр цэвэр залуусаас бүрдсэн гэдэг нь тус намыг тодорхойлох гол дүр төрх байв.
2025-07-04
