Э.ГАН-ЭРДЭНЭ: Дэлхийн хамгийн том оньсон углуургатай монгол гэр бүтээх хүсэлтэй
Гар урлал бол зoвхoн го ̧л чимэглэл, хэрэглээний эд зүйлс бус, тухайн угсаатны түүх, со ̧лын гүн гүнзгий илэрхийлэл болдог. Энэ уламжлалыг удам дамжуулан oвлoж, орчин үеийн хэлбэрт нийцүүлэн хөгжүүлж яваа уран дархан, Соёлын тэргүүний ажилтан Э.Ган-Эрдэнэтэй ярилцлаа. Тэрбээр өвөө болон ааваасаа уран дархны ур ухааныг өвлөж, алт, мөнгө, мод, ясаар олон төрлийн бүтээл урлан, эх орныхоо нэрийг олон улсад сурталчилж буй уран бүтээлч юм.
2025-05-27
Б.БАТХИШИГ: Уулчин хүн айдсаа давж, оргил руу тэмүүлдэг
Барилгын зөвлөх инженер, Олон улсын хэмжээний мастер(ОУХМ) Б.Батхишиг дэлхийн дээвэр хэмээдэг далайн түвшнээс 8848 метрийн өндөрт орших Эверестэд эх орныхоо алтан соёмботТөрийн далбааг мандуулж, нэрийг нь цуурайтуулсан монгол уулчдын 16 дахь нь болов.
2025-05-26
Б.ОТГОНТӨГС: Цалин хөлсгүй асрахуйн эдийн засгийн салбар нь ДНБ-ий 15.3 хувьтай тэнцэж байна
Асрахуйн эдийн засаг нь гэр бүл, хүүхэд, ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг асран халамжлах төлбөртэй болон төлбөргүй хөдөлмөрийг хамруулсан өргөн ойлголт билээ. Дэлхий нийтийн хөдөлмөрийн тэн хагас нь ямар нэгэн хэлбэрийн халамж, асаргаатай холбоотойг Олон улсын хөдөлмөрийн байгууллагын 2018 оны судалгаанд дурджээ. Асрахуйн эдийн засгийн талаар судалж, зардлыг тооцон, үнэлгээ тогтоохоор ажиллаж буй МУИС-ийн Эдийн засгийн тэнхимийн багш, доктор, профессор Б.Отгонтөгстэй ярилцлаа.
2025-05-26
Н.БАЯРМАА: Сэтгэцэд учирсан гэм хорыг мөнгөөр арилгахтай холбоотой эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох шаардлагатай
Хүний сэтгэцэд учирсан хохирлыг мөнгөөр тооцож олгодог болсон. Хууль, эрх зүйн орчин бүрдсэнээс хойш хоёр жилийн хугацаа өнгөрч буй юм. Энэ хугацаанд хүндрэл бэрхшээл, шийдвэрлэх ёстой зүйл цөөнгүй гарсан нь ойлгомжтой. Үүнтэй холбоотойгоор Улсын дээд шүүхээс “Сэтгэцэд учруулсан хор уршгийг арилгуулах эрх зүйн орчин:Асуудал, шийдэл” сэдэвт хэлэлцүүлгийг өнөөдөр зохион байгуулж байна. Хэлэлцүүлгийг угтан Улсын дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын шүүгч, хууль зүйн доктор Н.Баярмаатай энэ асуудлаар ярилцлаа.
2025-05-23
Ч.БАТЧУЛУУН: Уралдах хүсэл минь намайг тэмцээний талбарт гаргадаг
Авто машин, мотоциклын уралдаан хамгийн олон үзэгчтэй. Тэд эр зоригийн энэ спортод хэн дүүлэн цойлж, амжилт гаргахыг сэтгэл догдлон хүлээдэг. Цээжинд уралддаг таван аваргыг ардаа орхиж, түрүүлэх тамирчныг дотроо битүүхэн харна. Уралдах оролцогчид жилээс жилд нэмэгдсэнээр “Мастер кросс”, “Авто ралли”, “Баха 150”, “Баха 250”, “Чингис мастер кросс” нэг бус хоёр өдөр үргэлжилдэг болов. Залуусын өрсөлдөөн ид өрнөж, ур чадвар, техникт дэвшил гарсан үед нэгэн тамирчин хүч түрэн, цахиур хагалж орж ирсэн нь 107 дугаартай Ч.Батчулуун байв.
2025-05-21
Б.Нямдаваа: Чихэрлэг ундааны хэрэглээг бууруулахад онцгой албан татварын зэрэгцээ олон арга хэмжээ авах шаардлагатай
Халдварт бус өвчний эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг эрүүл бус хүнсний бүтээгдэхүүний нэг нь чихэрлэг ундаа юм. 2024 оны Монгол Улсын хүн амын хоол тэжээлийн VI судалгаанд монгол эрчүүдийн 70 хувь нь чихэрлэг, хийжүүлсэн ундаа, 47.3 хувь нь чихэр, амттан хэрэглэдэг гэж хариулжээ. Өөрөөр хэлбэл, 15-49 насны эрэгтэйчүүдийн 48.8 хувь нь илүүдэл жин ба таргалалттай байсан нь өмнөх V судалгаатай нь харьцуулахад 57.4 хувиар өссөн дүн. Харин манай улсын нийт насанд хүрэгчдийн 58.1 хувь нь илүүдэл жинтэй буюу таргалалттай байгаа.Үүнд чихэрлэг ундааны замбараагүй хэрэглээ нөлөөлж буй бөгөөд Онцгой албан татварын тухай хуульд чихэрлэг ундаанд албан татвар ногдуулахаар тусгасан. Хуулийн эл зүйл заалтыг 2027 оноос хэрэгжүүлэх юм. Энэ талаар Австралийн “Маккуары” их сургуулийн эдийн засгийн ухааны докторант Б.Нямдаваа судалгаа хийжээ. Түүнтэй ярилцлаа.
2025-05-20
О.НОМИНЧИМЭГ: Электрон тамхинд онцгой албан татвар ногдуулж, 21-ээс доош насныханд зарахгүй
Иргэн, хуулийн этгээд ажил, бизнес, үйл ажиллагаагаа чөлөөтэй эрхлэх таатай орчныг бүрдүүлэх, ажилтан, ажил олгогч аль алинд нь ирдэг ачааллыг бууруулах, хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байрыг нэмэгдүүлэх, далд эдийн засгийг ил болгож, чөлөөт зах зээлийн харилцааг тэлэх зорилгоор Нийгмийн даатгалын ерөнхий хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг нэр бүхий гишүүд саяхан УИХ-д өргөн мэдүүлсэн. Нийгмийн даатгалын талаар болон хүүхэд, өсвөр үеийнхний дунд гол асуудал болоод буй электрон тамхины хэрэглээг хууль эрх зүйн хүрээнд хэрхэн зохицуулах гэж буй тухай УИХын гишүүн О.Номинчимэгтэй ярилцлаа. Тэрбээр Тамхины хяналтын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг парламентад удахгүй өр¬гөн барихаар ажиллаж байгаа юм.
2025-05-20
Г.ЦОЛМОНХҮҮ: Туухайт спортын клуб байгуулж, мэргэжлийн тамирчдыг багаас нь бэлтгэхийг хүсдэг
Үндэсний батлан хамгаалахын их сургуулийн Батлан хамгаалах политехник коллежийн цэргийн алба, Суртал хүмүүжлийн тасгийн дарга, хошууч, Монголын туухайт спортын тамирчин, ОУХМ Г.Цолмонхүү энэ спортоор хичээллэж, богино хугацаанд амжилт гаргаж байгаа. Тэрбээр өдгөө олон улс, тивийн тэмцээнд эх орон, байгууллагаа төлөөлж оролцдог шилдгүүдийн нэг болсон. Казахстаны Астана хотод 2022 онд зохион байгуулсан туухай өргөлтийн Азийн АШТ-ий сонирхогчийн ангилалд түрүүлсэн бол дараа жил нь мэргэжлийнхэд өрсөлдөж, хүрэл медаль хүртсэн юм.
2025-05-19
Б.ЭЭЛТ: Туялзуур сэлэм миний амьдралын хэв маягийг өөрчилсөн
Спортын талбартөөрөө тэмцээнд оролцохын зэрэгцээ тамирчдаа бэлтгэл хийлгэж, шүүгчээр ажиллах гээд олон ажил зэрэг амжуулдаг хүн цөөнгүй бий. Тэдний нэг нь “LT fencing” клубийн дасгалжуулагч, улсын шүүгч, спортын мастер Б.Ээлт. Туялзуур сэлмийн спортод 2013 оноос хөл тавьсан тэрбээр Монголд урилгаар ирж ажилласан ОХУ-ын Гавьяат дасгалжуулагч Александр Львович Ровнягиныудирдлагад 2014- 2016 онд хүнд сэлмийн төрлөөр хичээллэсэн. Олон улсын туялзуур сэлмийн холбооноос өмнөд хөршийн Бээжин хотод 2016 онд зохион байгуулсан хамтарсан бэлтгэлд хамрагдахдаа дасгалжуулагч Дэниел Левавасуэрийн (Франц багш) удирдсан сургалтад суусан юм.
2025-05-14
О.БЭЛГҮТЭЙ: Хувь хүний зан төлөв тогтворжсоноор тухайн орчин, нийгмийн уур амьсгал ч дагаад сайжирдаг
Иогийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн Энэтхэг улсын Шинэ Дели хотноо өнгөрсөн сарын 24- 27-нд болсон юм. Тус тэмцээнд манай улсаас О.Бэлгүтэй оролцож, Азийн аваргаар шалгарлаа. Тэрбээр насанд хүрэгчдийн ангилалд найман төрөлд оролцож, нэг алт, долоон мөнгөн медаль хүртжээ. Иогийн Азийн шинэхэн аварга О.Бэлгүтэйтэй эл спортоор хичээллэхийн давуу тал, ач холбогдлын талаар ярилцсанаа хүргэе.
2025-05-13
Л.ЛХАГВАСҮРЭН: Хөдөлгөөн, хэл, хөдөлмөр заслын үйлчилгээг давхар үзүүлэх тохиолдол бий
Үндэсний статистикийн хорооны 2023 оны мэдээллээр хэл ярианы бэрхшээлтэй 3618 хүн Монголд байдаг аж. Гэсэн ч энэ төрлийн бэрхшээлтэй хүний тоог нарийвчлан гаргах боломжгүйг мэргэжилтнүүд онцолж буй. Хүүхдийн сэтгэл судлаач, хэл засалч, боловсрол судлалын доктор Ж.Мөнхнасан таван насны 2000 хүүхдийг хамруулсан судалгаагаараа таван хүүхэд тутмын нэг нь хэл ярианы ямар нэг бэрхшээлтэй байгааг тогтоожээ. Энэ нь хэл засалч мэргэжилтнүүдийн эрэлт хэрэгцээ цаашид нэмэгдэх хандлагатай байгааг харуулж буй юм. Гэвч Монгол Улсад хэл засалч бэлтгэдэг их, дээд сургууль өдий хүртэл байгаагүй. Тиймээс АШУҮИС-ийн Сувилахуйн сургуулийн Бие бялдар судлалын тэнхимд хэл засалчийн анги шинээр нээж, ирэх хичээлийн жилээс эхлэн суралцагч нараа хүлээж авахад бэлэн болжээ. Бэлтгэл ажлынхаа хүрээнд багш нараа Япон улсад сургаж байгаа аж.
2025-05-08
