Хубилай хааны хөлөг онгоцны үлдэгдлүүдийг олны хүртээл болгож байна
Чингис хаан үндэсний музейнхэн Дэлхий дахин ба монголчууд: Монгол бахархлын танхимын үзмэрүүдээ шинэчлэн дэглэжээ. Үүний хүрээнд Японы Цүшима, Ики, Такашима зэрэг арлаас олдсон, Хубилай хааны усан флотын хөлөг онгоцны үлдэгдлүүдийг олны хүртээл болгож буй гэнэ.
2025-08-04
“Франц зурагчны нүдээр 1912-1913 оны монголчууд”-ыг тольдоорой
“Франц зурагчны нүдээр 1912-1913 оны монголчууд” гэрэл зургийн үзэсгэлэнг “Улаан гэр” галерейд толилуулж байна. Эл үзэсгэлэнд дэлгэсэн гэрэл зургууд нь өнгөрсөн зууны эхэн буюу хувьсгалын өмнөх үеийн монголчуудын амьдралыг харуулах ховор баримт гэдгээрээ онцлогтой аж. Мөн тухайн үеийн улс төрийн донсолгоог харуу лахаас гадна газар нутгийн олон өнгө төрх, нүүдэлчдийн амьдралын хэв маяг, шашин шүтлэг, хувцаслах соёл, уламжлалын талаарх гэрэл зургуудыг дэлгэсэн байна. Тухайлбал, “Монгол айл”, “Нийслэл хүрээний өндөр тушаалтан”, “Шоронгийн хоригдлууд”, “Халх эхнэр” зэрэг тухайн үеийн нийгмийн өнгө төрхийг эл үзэсгэлэнгээс тольдож болох нь.
2025-08-04
Ардын жүжигчин Э.Амартүвшин дэлхийн шилдэг дуурийн дуучдын чансааг тэргүүлжээ
Ардын жүжигчин Э.Амартүвшинийг дэлхийн шилдэг баритон дуучнаар шалгарууллаа. Тодруулбал, “Ореra world” цахим хуудас 2023 оноос эхлэн олон улсад үнэлэгдсэн дуурийн дуучдыг таван ангилалд хуваан, шилдгүүдийг нь шалгаруулж буй билээ. Тэгвэл өнөө жилийн дэлхийн шилдэг баритоны жагсаалтыг Ардын жүжигчин Э.Амартүвшин 7500 оноогоор тэргүүлжээ
2025-08-01
Монголын бурхны шашны тэргүүн Богд Жавзандамба хутагтын институц ба Бат-Оршил өргөх ёслол
Ордны дотор их буу гурван удаа тавьж, нижигнэн түжигнэхэд ордны дотор байсан зарим аймтгай шадар хүмүүс нь цочиж уулга алдаж бархирна. Энэ уулга алдах гэдэг нь үнэнгүй худал бөгөөд Богдод таалагдахын арга болно. Богд, эх дагинын хамт Очирдара гэдэг дуганд ороод хойш явж төрийн ордонд орж очив. Төрийн ордонд бараалхан орох эрх бүхий ихээхэн хутагт хувилгаад, хан, ван, бээл бээс гүн, засаг тайж нар цөм дагалдан орцгоов. Эрх, хувьгүй түшмэл, бичээс над дэмий л гадна хүлээн чичирч, төрийн ордны үүдэнд хүрч юм үзэх гэх ба ийш тийш явъя гэвч, бургас мод барьсан хаалгач лам, цагдаа нар хориглож донгодох ба бургас модны хишиг хүртэх учир явж хөдөлж чадахгүй, ямар ч хэрэггүй дэмий чичрэлдэн, хэзээ ёслол тарахыг хүлээж байх нь тэр үеийн дээд, доодын эрх тэгшгүй байдал илэрхий мэдэгдэнэ.
2025-07-28
Тогоруун дуу
Тэрбээр гудамжаар зөрөлдөх олон хүний дүрд “хувилж”, тэдний мэдэрч буйг ойлгох сон гэх хүслээр эл бүтээлээ туурвижээ. Түүнийг А.Сайханбаяр гэнэ. Залуу зохиолчийн нийт 11 өгүүллэгээс бүрдэх “Зүүдний хүүрнэлүүд” түүврээс “Тогоруун дуу”-г онцлон уншигч танд хүргэж байна.
2025-07-25
Монголын Бурхны шашны тэргүүн, Богд Жавзандамба хутагтын цол хийгээд алтан тамгын учир
Гэвч Дээрхийн уг эхэд “Хорин нэгдүгээр он (Тэнгэрийн тэтгэсний 21 дүгээр он-1756) мөн Хүрээний газарт цанид номын сургууль байгуулж судар тарнийн шашныг зэргээр ихэд бадруулж зах хязгаарын олон амьтныг бурхны соёлд жолоодож гайхамшигтай эрдэм дөрвөн этгээдэд нэвтэртэл дуурсгаж шарын шашны итгэл болов. Мөн Хотгойдын ван Цэнгүнжав дэмий цуу үг зохиож халхчуудыг бачимдуулан цуугуулж явсан тухайд Жавзандамба хутагт даруй “Цэнгүнжавын алдаршуулсан цуу үгийг итгэвээс болохгүй” хэмээн нийтээр ухуулан зарласан бөгөөд, бас дөрвөн аймгийн хан, ван, гүн, тайж нарыг цуглуулж чуулган нийлж олон бүхнийг амар жимрээр тохинуулан суулгасан учирт Гозун Төгсгөлт хуанди хишиг хүртээж урьдын бүх “шашныг мандуулах” цолын дээр, “амьтныг жаргуулагч” хэмээх цол нэмж өргөмжлөөд дотоод сангийн зүйл бүр торгын зэрэг юмыг тусгайлан хиа гаргаж шагнасан” гэсэн тэмдэглэл оржээ.
2025-07-24
“Дүүрэн билигтэй түвшин жаргалтай амьдрахыг бэлгэдсэн сав бол авдар”
Үндэсний музейнхэн “Монгол авдар” хэмээх тусгай үзэсгэлэнг энэ сарын 29нийг хүртэл олны хүртээл болгох нь. Эл үзэсгэлэнд өнө эртнээс хэрэглэж ирсэн суран үдээстэй авдраас эхлээд төрөл бүрийн цоож, цуурга тэргүүтэй 100 гаруй үзмэрийг дэлгэн үзүүлж буй юм. Мөн энэхүү үзэсгэлэнд монголчуудын XVII-XX зууны үед хэрэглэж байсан бурхан тахилын болон уламжлалт үхэг, эрээлсэн, алтан цоолбор болон сийлбэр хээтэй авдруудыг дэлгэн үзүүлж буйгаараа онцлогтой.
2025-07-23
Циркийн хөгжлийн төвийн жүжигчид олон улсын фестивалиас мөнгөн цом хүртлээ
ОХУ-ын Москва хотноо жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Идол” олон улсын циркийн жүжигчдийн фестивалиас манай улсын уран бүтээлчид мөнгөн цом хүртлээ. Тодруулбал, Т.Номуунбаатар ахлагчтай Циркийн хөгжлийн төвийн жүжигчид оролцож, мөнгөн цом хүртсэн байна. “Большой Москвич” циркт энэ сарын 17-20-нд болсон уг фестивальд 20 орны 190 гаруй циркчин ур чадвар, авхаалж самбаагаараа өрсөлджээ.
2025-07-22
Их зохиолч Д.Нацагдоржийн Герман, монгол хэлний толь бичгийг шинэчлэн хэвлүүлнэ
Монгол, хятад, манж судлаач эрдэмтэн Эрих Хэйнишийн удирдлагаар их зохиолч Д.Нацагдоржийн зохиосон Герман, монгол хэлний толь бичгийг шинэчлэн хэвлүүлэх төсөлд гурван улсын их сургуулийн судлаачид хамтран ажиллаж байна. Тодруулбал, МУИС-ийн дэргэдэх Монгол судлалын хүрээлэнгийнхэн ХБНГУ-ын Боннын болон БНЧУ-ын Карлын их сургуулийн судлаач, монголч эрдэмтэдтэй энэ чиглэлээр хамтран ажиллаж буй аж.
2025-07-22
Жураан сэтгэл, зүрхээ нээв
Г.Занабазарын нэрэмжит Дүрслэх урлагийн музейд МУЭ-ийн шагналт зураач Н.Лхагвасүрэн “Журааны ертөнц” үзэсгэлэнгээ нээгээд буй юм. Жураан гэдэг нь түүний багын, эцэг, эх нь өхөөрдөж, зураасан нүдтэй гэсэн санаагаар өгсөн нэр аж.
2025-07-13
Шекспир ба Шоугийн дундаас “төрсөн” хатан
Эдгээр үдэш “Клеопатра” сонгодог драмын жүжгийг ДБЭТ-ын тайзнаа тоглож буй. Бүжгэн жүжиг, дуурийн улсын төв театрт толилуулж буй нь тус уран бүтээлийг жинхэнэ утгаараа сонгодог болголоо хэмээх хүн олонбайна. Манай сонин жил гаруйн өмнө тус жүжгийн нээлтийн үзвэрээс “Пирамид шигээ нууцлаг Клеопатра” хэмээх сурвалжилга бэлтгэж байв. Харин энэ удаагийн тоглолтыг урьд тавилттай нь харьцуулж, шинэ содон, сайшааж, шүүмжлэх зүйл юу байгааг уншигч танд хүргэе.
2025-07-13
“Дээлтэй монгол” наадмыг 19 дэх жилдээ зохион байгууллаа
Тулгар төрийн2234, Их Монгол Улсын819, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын хувьсгалын 104 жилийнойг тохиолдуулан“Дээлтэй монгол-2025” наадмыг Сүхбаатарынталбайдөчигдөр зохион байгууллаа.
2025-07-09
Д.Алтанхуяг: ДБЭТ өрсөлдөгчгүй учраас хэтэрхий монопол болчхож
ДБЭТ-ын захирал, Гавьяат жүжигчин Д.Алтанхуяг болон удирдлагын багийнхан орон тооны цомхотгол хийж, шинэ бүтэц баталсан зэрэг асуудлаар тус театрынхан уржигдар мэдээлэл өгсөн билээ. Үүнтэй холбогдуулан эл театрын захирал Д.Алтанхуяг өчигдөр тайлбарөглөө. Тэрбээр “ДБЭТ бол эрдмийн гэсэн тодотголтой театр. Өөрөөр хэлбэл, уран бүтээлчид үргэлж өөрийгөө хөгжүүлж, дэлхийн хэмжээнд хүрч ажиллах ёстой. Гэтэл гоцлол болон найрал дууныхан хөгжиж, дэвшихийг бус, өнгөрсөнтэйгөө зууралдахыг нийтэд уриалж буйд үнэхээр гайхаж байна.
2025-07-09
Занабазарын ховор үзмэрүүдийг дэлгэв
Өндөр гэгээн Занабазарын мэлмий гийсний 390 жилийн ойд зориулсан “БатОршил ба ховор цуглуулгууд” үзэсгэлэнг өнгөрсөн баасан гарагт дэлгэлээ. Эл үзэсгэлэнг Богд хааны ордон музейнхэн, уран бүтээлч, өв соёл судлаач С.Чулуунбаатартай хамтран зохион байгуулж буйгаараа онцлог хэмээв. Үүнд монгол төрийн Бат-Оршил өргөх ёслол, даншиг наадмын түүхийг өгүүлэх үзмэрүүд, Богд хааны сэнтий, дэнгав, таван хандны хувцас, мөнгөн Аюуш бурхан, суварга, мөнгөн бумба тэргүүтэй бүтээлүүдийг нэг дор дэлгэжээ.
2025-07-07
Яруу найргийн галын дэргэд
Тэрбээр БНСУ дахь “хар” ажил хийдэг монголчуудтай уулзаж, ярилцлагын бүтээл гаргах бодолтой байсан ч алсдаа энэ нь “Харынхан” хэмээх тууж болсон юм. Үүгээр тогтохгүй “Надад хувилсан усны чимээ” шүлгийн түүврээ тус номтойгоо зэрэгцүүлэн олон нийтэд хүргэсэн. Х.Умаахан эл яруу найргийн бүтээлээсээ хамгийн гэгээн сайхныг “Өнөөдөр” сонины уншигчдад сонгон хүргэлээ.
2025-07-05
П.Лхагвадуламын бүтээл 78 дахь удаагийн Локарногийн кино наадамд өрсөлдөнө
“Сэр сэр салхи” киногоороо олон улсын томоохон кино наадмуудад амжилттай оролцсон найруулагч Пүрэв-Очирын Лхагвадуламын бас нэгэн шинэ бүтээл дэлхийд үнэлэгдэж эхлэв. “Гуру медиа” болон Францын “Аврора филмс” компанийн ээлжит шинэ уран бүтээл “Урагшаа харсан цонх” (A south facing window) хэмээх богино хэмжээний кино нь 78 дахь удаагийн Локарно олон улсын кино наадмын Pardi di Domani-Concorso Corti d’Autore буюу уралдаант хэсэгт албан ёсоор сонгогдон, ирэх наймдугаар сард дэлхийн нээлтээ хийхээр болжээ.
2025-07-03
